آشنایی با ولوم‌ های دستگاه جوش اینورتر

دستگاه‌های جوش اینورتر هر کدام مزایای خاص خود را دارند. این مزایا با ولوم های دستگاه جوش مشخص می‌شود. هر چه تعداد ولوم‌های نصب شده بر روی دستگاه بیشتر باشد، هر چند کار با دستگاه پیچیده‌تر می‌شود، اما قدرت کار و موارد قابل استفاده از آن بیشتر می‌شود.

ولوم های دستگاه جوش که روی مدل های نسبتاً پیشرفته قرار دارد، کاربردهای خاصی دارند که فرایند جوشکاری را بسیار آسان تر می کنند.

این ولوم ها و دکمه ها کاربردشان به شکل زیر است:

این ولوم‌ها با کنترل تابعی خاص از سطح ولتاژ و جریان می‌توانند میزان نفوذ جوش را تغییر دهند و لذا برای انواعی از جوشکاری‌ها با انواع الکترود و سیم‌جوش مورد استفاده قرار بگیرند. این ولوم‌ها، سیستم پردازنده‌ای هستند که مشخصات و فرمول‌های مربوط به اطلاعات متالوژی الکترودها را به طور پیش فرض دارند و کاربر با تنظیم آنها می‌تواند کار را شروع کند.

در ادامه با انواع ولوم های موجود در دستگاه جوش آشنا می‌شوید و کاربردی که هر کدام دارند را برای شما بیان می‌کنیم تا بتوانید به صورت کامل از تمام قابلیت‌های دستگاه جوش خود استفاده کنید.

مشاهده متن کامل و آپدیت های مقاله

ولوم های دستگاه جوش برای چیست؟

ولوم های دستگاه جوش اینورتر یکی از مهمترین اجزای تشکیل دهنده دستگاه جوش اینورتر هستند که در دستگاه های جوش اینورتر عمدتاً به شکل پتانسیومترهای چرخشی یا انکودرهای دیجیتال هستند، در حقیقت رابط کاربری اصلی شما با سیستم کنترل هوشمند دستگاه جوشکاری به شمار می روند.

این ولوم ها صرفاً یک کلید ساده نیستند، بلکه ورودی هایی هستند که به برد اصلی (Motherboard) یا بورد کنترل (Control Board) سیگنال ارسال می کنند.

وظیفه اصلی این ولوم ها، تنظیم دقیق پارامترهای اصلی انواع فرایند جوشکاری است:

1. ورودی کاربر: با چرخاندن ولوم های دستگاه جوش اینورتر، شما یک مقدار عددی (مثلاً آمپر یا درصد) را به دستگاه اعلام می کنید.
2. پردازشگر: میکروکنترلر دستگاه، این ورودی را بر اساس الگوریتم های داخلی خود (که شامل محاسبات پایداری قوس، نفوذ و ولتاژ است)، پردازش می کند.
3. خروجی قدرت: در نهایت، دستگاه با تنظیم فرکانس و عرض پالس (PWM) در بخش قدرت (Power Section)، جریان و ولتاژ خروجی را دقیقاً مطابق با خواست شما تنظیم می کند.

درنتیجه، شما به عنوان یک جوشکار به کمک سیستم ولوم های دستگاه جوش اینورتر، کنترل کاملی بر میزان نفوذ، پایداری قوس و کیفیت نهایی حوضچه مذاب خواهید داشت. به عبارت دیگر، ولوم ها، امکان تبدیل یک تئوری متالورژی جوش را به یک جریان الکتریکی هدفمند و دقیق فراهم می کنند.

بیشتر بخوانید: اینورتر جوشکاری چیست

معرفی ولوم های دستگاه جوش

روی پنل دستگاه های حرفه ای، مجموعه ای از ولوم های دستگاه جوش اینورتر مشاهده می شود که شامل تنظیم کننده های اصلی مانند جریان (Current)، نیروی قوس (Arc Force) و شروع داغ (Hot Start) است.

علاوه بر ولوم های دستگاه جوش اینورتر، کلیدهای عملکردی تخصصی همچنین کلیدهای تخصصی مانند جوشکاری تنگستن با گاز خنثی (TIG)، دستگاه کاهش ولتاژ (VRD) و هم افزایی (SYN) نیز وجود دارند. در ادامه کاربرد ولوم های دستگاه جوش اینورتر را به صورت مجزا بررسی خواهیم کرد.

جریان جوشکاری (Current) در بین ولوم های دستگاه جوش اینورتر چه نقشی دارد؟

ولوم جریان (Current)، مهم ترین و اصلی ترین ابزار کنترلی بر روی پنل دستگاه جوش اینورتر شماست. این ولوم، میزان آمپراژ خروجی دستگاه را تعیین می کند که مستقیماً دو پارامتر حیاتی را تحت تأثیر قرار می دهد:

سرعت ذوب الکترود: جریان بالاتر به معنای ذوب سریع تر الکترود است.

عمق نفوذ (Penetration): جریان بالا باعث می شود انرژی حرارتی بیشتری به قطعه کار منتقل شده و نفوذ جوش در ضخامت فلز افزایش یابد.

بیشتر بخوانید: اصطلاحات جوشکاری

تنظیم ولوم های دستگاه جوش: ولوم جریان

تنظیم ولوم جریان باید بر اساس قطر الکترود انتخابی شما انجام شود. یک فرمول تجربی کاربردی برای شروع به کار وجود دارد که دقت تنظیمات شما را به شدت بالا می برد:

♦️نکته تجربی: برای هر ۱ میلی متر قطر الکترود، به طور میانگین به ۳۰ تا ۴۰ آمپر جریان نیاز دارید.

مثال: اگر از یک الکترود با قطر ۳.۲۵ استفاده می کنید، میزان جریان اولیه را بین ۹۷.۵ تا ۱۳۰ آمپر تنظیم کنید و سپس بر اساس شرایط قطعه کار (جنس و ضخامت) آن را اصلاح نمایید.

♦️نکته مهم: همواره به بالاترین حد آمپری که بر روی برچسب الکترود یا دستگاه اینورتر شما درج شده است، توجه کنید. اعمال جریان بیش از تحمل الکترود، باعث سوختن روکش آن و ناپایداری حوضچه مذاب خواهد شد. کنترل این پارامتر با استفاده از ولوم های دستگاه جوش اینورتر، رمز یک جوشکاری موفق و باکیفیت است.

بیشتر بخوانید: الکترود جوشکاری چیست

ولوم نیروی قوس (Arc Force) چگونه پایداری جوش را تضمین می کند؟

ولوم نیروی قوس یا آرک فورس (Arc Force) یک قابلیت هوشمند و حیاتی در ولوم های دستگاه جوش اینورتر است که عمدتاً در جوشکاری الکترود دستی (SMAW) کاربرد دارد. وظیفه مهندسی این ولوم، حفظ پایداری قوس الکتریکی در شرایط متغیر جوشکاری و کنترل میزان نفوذ است.

ولوم نیروی قوس (Arc Force) چگونه کار می کند؟

تکنولوژی نیروی قوس (Arc Force) یک سیستم نظارتی واکنشی است که با هدف جلوگیری از خاموش شدن یا چسبیدن قوس الکتریکی فعالیت می کند. نحوه کارکرد این سیستم، یک نمونه برجسته از هوشمندی ولوم های دستگاه جوش اینورتر است و به شرح زیر انجام می شود:

نظارت مداوم: سیستم پردازنده دستگاه به صورت لحظه ای ولتاژ قوس را تحت نظر دارد.

تشخیص بحران: هنگامی که جوشکار ناخواسته الکترود را به قطعه کار نزدیک می کند، طول قوس کاهش می یابد و ولتاژ قوس به زیر یک آستانه از پیش تعیین شده می رسد.

افزایش جریان (Feedback Control): در پاسخ به این افت ولتاژ، مدار کنترل فیدبک دستگاه، به سرعت جریان خروجی (آمپراژ) را به صورت لحظه ای و موقت افزایش می دهد.

این افزایش لحظه ای جریان، انرژی لازم برای ذوب شدن مجدد نوک الکترود و حفظ قوس الکتریکی را فراهم کرده و به طور مؤثر از چسبیدن الکترود به حوضچه مذاب جلوگیری می کند. میزان این واکنش و حساسیت آن، توسط شما از طریق تنظیم ولوم های دستگاه جوش اینورتر قابل کنترل است.

چگونه ولوم آرک فورس را تنظیم کنیم؟

تنظیم ولوم ARC Force اینورتر جوشکاری بسیار ساده است و نیاز به کار خاصی ندارد. توضیح دقیق را از سایت مرجع جوشکاری Weld Monger بررسی می کنیم:

تنظیم را از مقدار کم شروع کنید و به تدریج افزایش دهید تا به عملکرد قوس دلخواه برسید.

♦️نکات تجربی:

• در پاس ریشه (Root Pass) با درز باز، افزایش Arc Force کمک می کند قوس هنگام کار روی کی هول خاموش نشود و پایدار بماند.

• در پاس های پرکننده یا نهایی (Fill / Cap Pass)، Arc Force بیش از حد می تواند باعث خشن شدن قوس و ناپایداری آن شود.

• تنظیم Arc Control یک نسخه ثابت برای همه شرایط نیست؛ مقدار مناسب به عواملی مثل نوع الکترود، موقعیت جوشکاری و ضخامت فلز پایه بستگی دارد و باید متناسب با آن ها تنظیم شود.

مزایای تنظیم Arc Force در جوشکاری

قابلیت تنظیم Arc Force، فراتر از جلوگیری از چسبیدن الکترود عمل کرده و چندین مزیت فنی و عملیاتی را برای فرایند جوشکاری شما به همراه دارد. این مزایا، دلیل اصلی وجود ولوم مجزای Arc Force در دستگاه های حرفه ای آروا هستند:

پایداری و حفظ قوس: اصلی ترین مزیت، حفظ مداوم قوس الکتریکی حتی در شرایط نوسان دست جوشکار است، که آسان شدن فرایند جوشکاری را تضمین می کند.

کنترل نفوذ (Penetration): با افزایش قدرت قوس، نفوذ جوش در قطعات ضخیم یا در جوشکاری های نیازمند به عمق زیاد، به طور محسوسی بالا می رود (افزایش قدرت جوش).

کیفیت و تمیزی جوش: حفظ طول مناسب قوس و جلوگیری از چسبیدن، به روان تر شدن حوضچه مذاب و سرد شدن کنترل شده آن کمک کرده و در نهایت منجر به بالا رفتن کیفیت جوش می شود.

کاهش عیوب: کنترل دقیق جریان در لحظات بحرانی، خطر سوراخ شدن قطعه کار (به ویژه در قطعات نازک) و تشکیل گودال های ناهمگون را کاهش می دهد.

افزایش راندمان: جلوگیری از توقف های مکرر برای جدا کردن الکترودهای چسبیده، به طور مستقیم منجر به کوتاه شدن زمان جوشکاری و حذف هزینه های اضافی می شود.

ولوم شروع داغ (Hot Start) چیست؟

ولوم شروع داغ (Hot Start) یکی دیگر از قابلیت های حیاتی در میان ولوم های دستگاه جوش اینورتر است که با هدف بهبود کیفیت و تسهیل فرایند آغاز قوس الکتریکی طراحی شده است.

چالش شروع قوس الکتریکی

در لحظه آغاز جوشکاری، به دلیل سرد بودن نوک الکترود یا وجود ناخالصی های سطحی روی قطعه کار، مقاومت الکتریکی بالاست.

این مقاومت بالا اغلب منجر به تأخیر در شروع قوس و مهم تر از آن، چسبیدن ناخواسته الکترود به قطعه کار می شود؛ مشکلی که به ویژه برای جوشکاران مبتدی بسیار آزاردهنده است و کیفیت کار را از ابتدا مختل می کند.

کاربرد ولوم های دستگاه جوش: شروع داغ Hot Start

ولوم Hot Start برای حل این چالش طراحی شده است:

تنظیم جریان مازاد: با تنظیم این ولوم، در همان لحظه اول تماس الکترود با قطعه کار، دستگاه به طور خودکار یک جریان خروجی مازاد (Peak Current) را بالاتر از جریان تنظیم شده توسط ولوم Current، اعمال می کند.

شکسته، نوک الکترود را سریعاً داغ می کند و پایداری قوس را در کسری از ثانیه تضمین می نماید.

بازگشت به حالت عادی: پس از یک دوره زمانی بسیار کوتاه (چند میلی ثانیه)، جریان به صورت نرم و تدریجی کاهش یافته و به سطح جریان ثابتی که شما روی ولوم Current تنظیم کرده اید، بازمی گردد.

♦️نتیجه: با استفاده از ولوم Hot Start، فرایند آغاز جوشکاری بدون تأخیر، چسبندگی و با حداقل پاشش (Spatter) صورت می گیرد و قوس، بلافاصله در بالاترین سطح کیفیت خود حفظ می شود. این قابلیت به جوشکاران این اطمینان را می دهد که صرف نظر از وضعیت الکترود (کمی مرطوب یا سرد)، شروعی روان و قدرتمند خواهند داشت.

کاربرد ولوم های دستگاه جوش اینورتر

وقتی در مورد دستگاه جوش با دو ولوم صحبت می کنیم، باید تمایز واضحی بین فرایندهای جوشکاری الکترود دستی (MMA) و جوشکاری میگ/مگ (MIG/MAG یا CO2) قائل شویم؛ زیرا وظیفه ولوم دوم در هر کدام از این دستگاه ها، کاملاً متفاوت است:

در دستگاه های MMA (الکترود دستی)

در این نوع از ولوم های دستگاه جوش اینورتر، دو ولوم معمولاً به منظور کنترل دقیق تر قوس استفاده می شوند:

ولوم اول: تنظیم جریان (Current) یا آمپراژ اصلی.

ولوم دوم: تنظیم نیروی قوس (Arc Force). وظیفه این ولوم، همانطور که پیش تر توضیح داده شد، کنترل نفوذ جوش و جلوگیری از چسبیدن الکترود است. این ترکیب به جوشکار امکان می دهد تا کیفیت جوش و پایداری قوس را در شرایط سخت، به صورت کاملاً دستی بهینه کند.

در دستگاه های MIG/MAG (CO2)

در دستگاه های چند منظوره آروا که قابلیت جوشکاری CO2 دارند، ولوم ها برای کنترل پارامترهای اصلی فرایند MIG/MAG استفاده می شوند:

• ولوم اول: تنظیم ولتاژ (Voltage) یا حرارت جوشکاری. این پارامتر نقش تعیین کننده ای در ارتفاع و شکل کمان جوش دارد.
• ولوم دوم: تنظیم سرعت تغذیه سیم (Wire Feed Speed). این ولوم سرعت خروج سیم جوش را تعیین می کند که مستقیماً با جریان جوشکاری (آمپراژ) مرتبط است.

در نتیجه، کاربرد ولوم دستگاه جوش با توجه به تکنولوژی دستگاه تعیین می شود و در هر صورت، هدف نهایی، تنظیم دقیق پارامترهای جریان و ولتاژ برای دستیابی به یک جوشکاری با کیفیت و نفوذ استاندارد است.

بیشتر بخوانید: تفاوت جوشکاری TIG و MMA

چگونه با ولوم های دستگاه جوش اینورتر دو ولوم کار کنیم؟

برای کار با دستگاه های دو ولوم، ابتدا باید فرایند جوشکاری مورد نظر خود را مشخص کنید. تنظیمات ولوم های دستگاه جوش اینورتر دو ولوم، بسته به اینکه دستگاه در حالت MMA (الکترود دستی) یا MIG/MAG (CO2) تنظیم شده باشد، متفاوت است:

تنظیمات در حالت MMA (جریان + نیروی قوس):

گام اول: تنظیم جریان (Current):

ولوم اول را بر اساس قطر الکترود خود و با استفاده از فرمول تجربی “۳۰ تا ۴۰ آمپر به ازای هر میلی متر قطر” تنظیم کنید.

همواره ولوم ها را در جهت عقربه های ساعت می چرخانیم تا جریان یا میزان پارامتر افزایش یابد.

گام دوم: تنظیم نیروی قوس (Arc Force)

• برای جوش های نفوذی (پاس ریشه یا مواد ضخیم): ولوم Arc Force را در بازه بالاتر (مثلاً بین ۷۰ تا ۱۰۰ درصد) تنظیم کنید.
• برای مواد نازک یا جوش های سطحی: ولوم Arc Force را در بازه پایین تر (مثلاً بین ۳۰ تا ۶۰ درصد) قرار دهید تا از سوراخ شدن قطعه جلوگیری شود.

تنظیمات در حالت MIG/MAG (ولتاژ + سرعت سیم)

در دستگاه های دو ولوم CO2، هدف اصلی دستیابی به تعادل سیم و ولتاژ است:

• تنظیم سرعت سیم (Wire Speed): با چرخاندن ولوم مربوطه، سرعت تغذیه سیم جوش را تنظیم می کنید. این ولوم به طور غیرمستقیم، آمپراژ جوشکاری را کنترل می کند.
• تنظیم ولتاژ (Voltage): ولوم ولتاژ را متناسب با سرعت سیم تنظیم کنید. اگر ولتاژ بسیار پایین باشد، قوس ناپایدار و صدای “تَق تَق” ایجاد می شود؛ اگر ولتاژ بسیار بالا باشد، قوس پخش شده و پاشش (Spatter) زیاد می شود.

♦️نکته فنی: تسلط بر وظیفه و کاربرد هر یک از ولوم های دستگاه جوش اینورتر، کلید اصلی برای استفاده بهینه از توانایی های دستگاه و تضمین کیفیت جوش است. تنظیم صحیح پارامترها پیش از شروع، از هدر رفتن مواد و زمان جلوگیری می کند.

قابلیت های کلیدهای روی اینورتر جوشکاری

فراتر از ابزارهای کنترلی جریان و قوس، بر روی پنل دستگاه های حرفه ای آروا، کلیدها و قابلیت های تخصصی دیگری نیز تعبیه شده است که عملکرد و ایمنی دستگاه را بهبود می بخشد. این کلیدها در کنار ولوم های دستگاه جوش اینورتر، مجموعه کاملی از تنظیمات را در اختیار جوشکار قرار می دهند.

کلید VRD (Voltage Reduction Device) یا دستگاه کاهش ولتاژ

این کلید یک ویژگی ایمنی حیاتی است که در دستگاه های اینورتر جوشکاری، به ویژه برای کارهای ساختمانی و محیط های پر خطر، تعبیه می شود.

کلید TIG (جوشکاری با تنگستن و گاز محافظ)

کلید TIG، دستگاه جوش اینورتر شما را برای ورود به یک فرایند جوشکاری تیگ بسیار دقیق و با کیفیت بالا آماده می کند.

هدف از فعال سازی این دکمه، مد جوشکاری قوسی با گاز محافظ (GTAW یا TIG) است.

با زدن این کلید، دستگاه آماده می شود تا به جای الکترود مصرفی، با الکترود تنگستن غیرمصرفی کار کند. در این حالت، ولوم های دستگاه جوش اینورتر (مانند Current) برای تنظیم دقیق جریان خروجی TIG (بر حسب آمپر) استفاده می شوند.

جوشکاری TIG نیازمند ملزومات جانبی تخصصی نظیر تورچ TIG (دارای شیر گاز) و کپسول گاز محافظ (معمولاً آرگون) است.

در فرایند TIG، الکترود صرفاً وظیفه تأمین جریان را دارد و حوضچه جوش توسط گاز محافظت می شود، که نتیجه آن جوش هایی بسیار تمیز، قوی و بدون سرباره (Slag) است.

بیشتر بخوانید: تورچ جوشکاری چیست

کلید SYN (Synergic) یا هم افزایی

این قابلیت، هوشمندترین ویژگی کنترلی در دستگاه های جوش اینورتر، به ویژه در حالت های MIG/MAG یا برخی مدل های پیشرفته MMA است.

کلید SYN نشان دهنده یک سیستم کنترل هوشمند است که تنظیمات فرایند جوشکاری را ساده می کند.

پس از فعال سازی، جوشکار تنها کافی است یک پارامتر (مثلاً سایز الکترود یا در حالت CO2، سرعت سیم) را انتخاب کند. میکروپروسسور دستگاه بلافاصله، پارامترهای دیگر (نظیر ولتاژ، Arc Force یا جریان) را به صورت هوشمند و متناسب با انتخاب شما تنظیم می کند.

مزیت اصلی این سیستم این است که کمک می کند تا جوشکاران، به خصوص افراد کم تجربه تر، به سرعت و بدون نیاز به محاسبات پیچیده متالورژی، به تنظیمات بهینه دستگاه دست پیدا کنند و جوشی سینرژیک (هم افزا) و باکیفیت ایجاد کند.

سیستم قطع کن حرارتی (Over-Heat Protection)

اگرچه سیستم قطع کن حرارتی (Over-Heat Protection) یک ولوم برای تنظیمات جوشکاری نیست، اما حیاتی ترین سیستم حفاظتی در دستگاه های اینورتر جوشکاری محسوب می شود و رابطه مستقیمی با مدار کنترل ولوم ها دارد.

مکانیسم عملکرد و نمایش سیستم قطع کن حرارتی

1. حسگرهای دما (Thermocouples): در داخل بدنه اینورتر و روی حساس ترین قطعات قدرت (مانند ماسفت ها، IGBTها یا دیودهای رکتیفایر)، حسگرهای دما نصب شده اند.
2. تشخیص بحران: هنگامی که دستگاه به دلیل استفاده طولانی مدت در جریان های بالا یا در محیط های گرم، از آستانه دمای مجاز خود (مثلاً $۱۲۰^\circ \text{C}$) عبور می کند، این حسگرها سیگنال خطر را به بورد کنترل ارسال می کنند.
3. قطع جریان: در این لحظه، سیستم Over-Heat Protection به صورت خودکار فعال شده و جریان خروجی جوشکاری را قطع می کند، تا از آسیب جدی و سوختگی قطعات داخلی جلوگیری شود.

وظیفه چراغ اخطار (Lamp Indicator)

روی پنل دستگاه های آروا، یک چراغ اخطار با علامت دماسنج یا O.H.P وجود دارد. روشن شدن این چراغ نشان می دهد که سیستم حفاظتی فعال شده و دستگاه باید استراحت کند.

♦️نکته مهم: پس از فعال شدن سیستم قطع کن حرارتی، دستگاه را خاموش نکنید! اجازه دهید فن های دستگاه در حالت بیکاری به کار خود ادامه دهند تا دمای قطعات داخلی به سرعت کاهش یافته و دستگاه مجدداً آماده به کار شود.

ولوم تنظیم پالسی (Pulse Control Knob) اینورتر جوشکاری

ولوم پالس (Pulse Control Knob) یک ویژگی تخصصی و پیشرفته است که در دستگاه های جوش اینورتر TIG و MIG/MAG با قابلیت پالس به کار می رود. جوشکاری پالسی، فرایند را از جریان ثابت (Constant Current) خارج کرده و جریان را به صورت منظم بین دو سطح بالا و پایین نوسان می دهد.

استفاده از ولوم پالس برای جوشکاری فولاد ضدزنگ (استنلس استیل) و آلومینیوم و همچنین قطعات بسیار نازک ضروری است، زیرا کنترل حرارت را به حداکثر می رساند و اعوجاج (Warping) را کاهش می دهد.

کنترل جریان گاز محافظ (Gas Flow Control)

اگرچه کنترل جریان گاز معمولاً یک ولوم در پنل دستگاه جوش اینورتر نیست و توسط فلومتر (Flow Meter) که روی کپسول نصب می شود، تنظیم می گردد، اما میزان صحیح جریان گاز (دبی) توسط فرایندهای TIG و MIG/MAG به شدت حیاتی است.

این ولوم وظیفه تنظیم دبی گاز محافظ (آرگون یا مخلوط گاز) برای جلوگیری از واکنش حوضچه مذاب با اکسیژن و نیتروژن موجود در هوا را به عهده دارد.

اگر دبی گاز کم باشد، جوش آلوده و متخلخل (Porosity) می شود. اگر دبی گاز زیاد باشد، جریان تلاطم پیدا کرده، هوای اطراف را به داخل پوشش گازی می کشاند و همچنین باعث هدر رفتن گاز می شود.

برای تنظیم آن کافی است که جریان گاز بر حسب لیتر بر دقیقه (L/min) تنظیم می شود و معمولاً باید بین ۱۰ تا ۱۵ لیتر بر دقیقه (بسته به نوع فرایند و اندازه نازل تورچ) باشد.

بیشتر بخوانید: گاز محافظ در جوشکاری چه تأثیری دارد

تفاوت ولوم های دیجیتال (انکودر) با ولوم های آنالوگ (پتانسیومتر)

در پنل دستگاه های جوش اینورتر، دو نوع تکنولوژی برای انتقال فرمان کاربر به بورد کنترل استفاده می شود که هر کدام مزایا و محدودیت های خود را دارند:

ولوم های آنالوگ (پتانسیومتر / Potentiometers) دستگاه جوش

ولوم های سنتی و رایج که عموماً در دستگاه های الکترود دستی (MMA) و مدل های قدیمی تر استفاده می شوند.

این ولوم ها با استفاده از حرکت یک لغزنده (Wiper) بر روی یک مسیر مقاومتی (Resistive Track)، یک ولتاژ متغیر آنالوگ ایجاد می کنند.

مزایا:

• امکان تنظیم بسیار سریع و پیوسته (مانند ساعت) بدون نیاز به توقف یا افزایش پله ای.
• هزینه تولید پایین تر.

معایب:

دقت و تکرارپذیری: تنظیم دقیق یک مقدار مشخص (مثلاً $۱۴۵\text{A}$) دشوار است و به مرور زمان به دلیل سایش یا ورود آلودگی دچار خطا و پرش آمپر می شوند.

ولوم های دیجیتال (انکودر / Rotary Encoders) دستگاه جوشکاری

ولوم های مدرن تر که اغلب در دستگاه های پیشرفته MIG/MAG، TIG پالسی و مدل های دارای نمایشگر دیجیتال استفاده می شوند.

این ولوم ها مقاومتی نیستند؛ بلکه با چرخش، پالس های دیجیتال (صفر و یک) تولید می کنند. هر پالس به بورد کنترل می گوید که مقدار جریان چقدر افزایش یا کاهش یابد.

مزایا:

• دقت بالا: تنظیمات کاملاً دقیق و تکرارپذیر هستند، زیرا مقدار عددی روی نمایشگر ثبت می شود.
• عمر طولانی: در برابر آلودگی و سایش فیزیکی مقاوم ترند.

معایب:

سرعت تنظیم: تنظیمات به صورت پله ای (Step-by-Step) انجام می شوند که ممکن است برای تغییرات بسیار سریع، اندکی زمان بر باشد.

در دستگاه های حرفه ای، ولوم های دیجیتال برای دستیابی به بالاترین دقت در فرایندهای حساس مانند TIG و MIG/MAG اولویت دارند.

آنالوگ در برابر دیجیتال

با تنظیم کدام ولوم ها، مشکلات رایج جوشکاری را حل کنیم؟

یکی از مزایای اصلی استفاده از ولوم های دستگاه جوش اینورتر، امکان اصلاح لحظه ای کیفیت جوش و رفع مشکلات رایج در حین کار است. اگر در هنگام جوشکاری با هر یک از چالش های زیر مواجه شدید، ولوم مربوطه را مطابق دستورالعمل زیر تنظیم کنید:

تسلط بر این راهنمای عیب یابی به شما کمک می کند تا به سرعت و بدون توقف فرایند جوشکاری، مشکلات کیفیت جوش را رفع کرده و بهترین نتیجه را با دستگاه اینورتر خود بگیرید.

عیب یابی خرابی ولوم های دستگاه جوش اینورتر

ولوم ها (پتانسیومترها) علی رغم ظاهر ساده، قطعات الکترونیکی حساسی هستند که با گذشت زمان یا در اثر عوامل محیطی (رطوبت، گرد و غبار فلزی)، ممکن است دچار مشکل شوند. شناخت علائم خرابی و تأمین قطعات اصلی، تضمین کننده دقت و ثبات دستگاه شماست.

پرش آمپر: اصلی ترین نشانه خرابی ولوم های اینورتر جوشکاری، پرش آمپر یا عدم ثبات جریان خروجی است، در حالی که ولوم ثابت مانده است. این مشکل معمولاً ناشی از موارد زیر است:

سایش و اکسیداسیون: تماس لغزنده داخلی (Wiper) در اثر سایش یا اکسید شدن، مقاومت متغیر را به درستی گزارش نمی دهد.

ورود آلودگی: ذرات ریز گرد و غبار یا براده های فلزی (که در محیط کارگاه رایج است) به داخل ساختار ولوم نفوذ کرده و باعث ایجاد اتصال کوتاه یا نویز می شوند.

لرزش مکانیکی: در اثر ضربه یا لرزش های شدید، اتصال پایه ها در ولوم های بی کیفیت سست می شود.

♦️نکته بسیار مهم: در صورت مشاهده پرش آمپر یا عدم توانایی در تنظیم دقیق ولوم ها، باید فوراً به مراکز خدمات پس از فروش مراجعه کنید. ادامه کار با ولوم معیوب، ممکن است به برد کنترل (Control Board) دستگاه نیز آسیب برساند.

بیشتر بخوانید: عیب یابی اینورتر جوشکاری

فناوری دستگاه جوش اینورتر آروا: توازن عملکرد و دقت

آروا با افتخار و به جرات، بهترین اینورتر تولید ملی ایران است. تضمین کیفیت و ثبات در جوشکاری، در گرو طراحی دقیق و اجرای هوشمندانه ولوم های دستگاه جوش اینورتر است. آروا نه تنها بر دقت فنی تکیه دارد، بلکه به عنوان تنها برند تولیدکننده دستگاه های جوش با نشان استاندارد ملی ایران، تضمین کننده ایمنی و کیفیت در سطح ملی است.

دستگاه های آروا با استفاده از تکنولوژی های پیشرفته و بردهای کنترلی میکروپروسسوری، این امکان را فراهم می کنند که پارامترهای حیاتی نظیر Arc Force، Hot Start و جریان اصلی، با دقت بسیار بالایی تثبیت گردند. این تمرکز بر روی جزئیات فنی، از پرش های ناخواسته آمپر جلوگیری کرده و عمر مفید دستگاه را افزایش می دهد.

علاوه بر این، مشتریان آروا از پشتیبانی بی نظیری شامل ۷۰ ماه گارانتی بی قید و شرط و بهره مندی از گسترده ترین شبکه خدمات پس از فروش در سراسر کشور برخوردارند، که این خود مهر تأییدی بر تعهد آروا به کیفیت محصول و رضایت مشتری است.

تأمین و خرید ولوم دستگاه جوش اورجینال آروا

استفاده از قطعات اصلی برای تعویض ولوم ها، حیاتی است. ولوم های غیراستاندارد می توانند منجر به بروز خطاهای بزرگ در آمپراژ شوند، زیرا مقاومت داخلی آن ها با مشخصات مهندسی دستگاه سازگار نیست.

برای جلوگیری از نصب قطعات نامرغوب و حفظ گارانتی دستگاه، توصیه می شود:

• فقط از طریق نمایندگی ها و مراکز خدمات مجاز آروا اقدام به تعویض یا خرید ولوم های دستگاه جوش کنید.
• به قیمت ولوم دستگاه جوش اصلی توجه کنید؛ قطعات ارزان تر اغلب فاقد کیفیت لازم برای تحمل شرایط سخت کارگاهی هستند و به دستگاه آسیب می زنند.

کلام آروا

ولوم های دستگاه جوش اینورتر نه صرفاً ابزارهایی برای تنظیم، بلکه شاه کلیدهای کنترل یک فرایند پیچیده متالورژی هستند. از تنظیم آمپراژ دقیق توسط ولوم Current گرفته تا کنترل پایداری قوس با Arc Force و تضمین شروعی بی نقص با Hot Start، هر ولوم نقش مهمی در کیفیت نهایی جوش شما دارد.

تسلط بر تنظیمات پیشرفته و درک اهمیت کلیدهای حفاظتی (مانند VRD) و فناوری های هوشمند (مانند SYN)، وجه تمایز میان یک جوشکار مبتدی و یک متخصص است.

انتخاب دستگاهی که این سطح از دقت مهندسی را ارائه دهد، مهم است. دستگاه های جوش آروا، به عنوان تنها تولیدکننده با نشان استاندارد ملی ایران و بهترین اینورتر تولید ملی، این اطمینان را به شما می دهند. با ۷۰ ماه گارانتی بی قید و شرط و خدمات پس از فروش گسترده، آروا تنها یک ابزار نیست؛ یک سرمایه گذاری طولانی مدت بر روی کیفیت کار شماست.

آیا در تنظیم یک پارامتر خاص تردید دارید یا به مشاوره برای انتخاب بهترین مدل با ولوم های متناسب با نیاز خود نیاز دارید؟

تجربیات و سؤالات خود را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید تا کارشناسان فنی آروا به شما پاسخ دهند، یا برای دریافت مشاوره رایگان تخصصی همین حالا با ما تماس بگیرید.

---

سوالات متداول کاربران درباره ولوم های دستگاه جوش اینورتر

۱. چرا برخی دستگاه های جوش اینورتر ولوم Hot Start یا Arc Force ندارند؟

در دستگاه های ارزان تر یا مدل های قدیمی، این قابلیت ها حذف یا به صورت داخلی و ثابت (غیرقابل تنظیم توسط ولوم) تنظیم شده اند، که منجر به کاهش انعطاف پذیری دستگاه می شود.

۲. ولوم ها روی دستگاه های اینورتر، دقیقاً چه پارامترهایی از جریان را تغییر می دهند؟

این ولوم ها با تغییر فرکانس و عرض پالس (PWM) در مدار کنترل قدرت دستگاه، جریان و ولتاژ خروجی را دقیقاً مطابق با خواست شما تنظیم می کنند.

۳. آیا ولوم های دیجیتال (انکودر) بهتر از ولوم های آنالوگ (پتانسیومتر) هستند؟

ولوم های دیجیتال دقت عددی بسیار بالاتری دارند و تنظیمات تکرارپذیر را تضمین می کنند، اما ولوم های آنالوگ (اگر باکیفیت باشند) سرعت تنظیم بالاتری دارند.

۴. چرا در جوشکاری TIG، نباید Arc Force را فعال کرد؟

قابلیت Arc Force صرفاً برای فرایند MMA و الکترود مصرفی طراحی شده است. فعال بودن آن در TIG باعث ناپایداری قوس، افزایش پاشش و آلودگی حوضچه مذاب توسط تنگستن می شود.

۵. آیا میزان تنظیم Hot Start بر روی صدای دستگاه تأثیر می گذارد؟

بله. افزایش Hot Start باعث می شود در لحظه شروع قوس، جریان خروجی یک شوک قوی داشته باشد، که می تواند با یک صدای تق یا کلیک همراه باشد.