وسایل مورد نیاز جوشکاری (معرفی ۱۵ ابزار مهم و ضروری)

جوشکاری یکی از فرآیندهای اساسی در صنعت است که برای اتصال قطعات فلزی به یکدیگر با استفاده از حرارت و فشار به‌کار می‌رود. این فرآیند نیاز به ابزارهای تخصصی و تجهیزات مناسب دارد تا کیفیت جوش و ایمنی کار تضمین شود. از دستگاه‌های جوش تا ابزار و وسایل جوشکاری جانبی مانند ماسک، دستکش و کابل‌ها، هر کدام نقش مهمی در انجام کارهای جوشکاری با کیفیت دارند. آشنایی با ابزار جوشکاری و تجهیزات و وسایل ضروری، به‌ویژه برای مبتدیان، می‌تواند به افزایش بهره‌وری و کاهش خطرات ناشی از جوشکاری کمک کند.

جوشکاری چیست؟

جوشکاری یک فرآیند پر سابقه در زمینه ساخت، فرم دهی و تعمیر مواد فلزی است که از دماهای بالا برای ذوب و ترکیب مواد استفاده می‌کند. روند جوشکاری صرفا دو قطعه را به هم متصل نمی‌کند (مانند لحیم کردن یا جوش دادن دو قطعه)، بلکه با استفاده از گرمای شدید و گاهی افزودن برخی فلزات یا گازها، باعث می‌شود ساختارهای فلزی دو قطعه متفاوت به هم متصل شوند و در نتیجه یک قطعه جدید تولید کنند.

جوشکاری با استفاده از منابع مختلف انرژی قابل انجام است. این منابع ممکن است شامل اشتعال گاز (شیمیایی)، قوس الکتریکی (الکتریکی)، لیزر، پرتو الکترون، اصطکاک و فرا صوت باشند.

انواع جوشکاری

قبل از اینکه با انواع ابزار و تجهیزات مورد نیاز برای جوشکاری آشنا شوید بهتر است با انواع روش هایی که می توان جوشکاری کرد آشنایی کامل داشته باشید. جوشکاری هزاران سال است که در صنعت متالورژی و آهنگری به عنوان تنها تکنیک قابل دوام مورد استفاده قرار می گیرد. این صنعت در قرن نوزدهم، زمانی که تکنیک‌های جدیدی مانند جوشکاری قوسی و جوشکاری اکسیژنی روی کار آمد، دچار تغییر و توسعه گردید. برخی از رایج‌ترین فرآیندهای جوشکاری عبارتند از:

• MIG یا جوشکاری قوسی با گاز محافظ (GMAW)
• TIG یا جوشکاری قوسی گاز تنگستن (GTAW)
• جوشکاری قوسی الکترود روکش دار(SMAW)
• جوشکاری قوسی با مفتول توپودری (FCAW)
• جوشکاری با پرتو الکترونی (EBW)
• جوشکاری هیدروژن اتمی (AHW)
• جوشکاری قوس تنگستنی گازی
• جوشکاری قوس پلاسما

انواع وسایل و ابزار جوشکاری

اگر شما هم نمی‌دانید که داشتن چه ابزاری برای مبتدیان در شروع کار الزامی است، با ما در این بخش همراه باشید تا با انواع ابزار جوشکاری آشنا شوید. اولین دغدغه مبتدیان در ابتدای فعالیت در این حرفه، عدم آگاهی در مورد وسایل جوشکاری و انتخاب بهترین ابزار برای این کار است. در اینجا با برخی از اصلی‌ترین وسایل جوشکاری که داشتن آن‌ها برای شروع کار به عنوان یک جوشکار الزامی است آشنا می‌شوید.

ماده پر کننده جز اصلی ترین وسایل جوشکاری

یکی از اصلی ترین ابزار جوشکاری، ماده‌ای به نام پرکننده است. این ماده همانطور که از نام آن مشخص است، به عنوان پر کننده یا منبع مواد مذاب، در جهت تسهیل در شکل گیری یک پیوند قوی بین فلزات پایه مورد استفاده قرار می‌گیرد. در بیشتر فرآیندهای جوشکاری نیز به نوعی سپر نیاز است تا هم از قطعات اصلی و هم از ماده پر کننده در برابر اکسیداسیون در طی فرآیند جوشکاری محافظت کند. در بخش معرفی انواع وسایل جوشکاری ، وسایل مورد نیاز به تفصیل شرح داده خواهد شد.

ابزار مورد نیاز جوشکاری؛ ماسک جوشکاری تیره کننده خودکار

این اولین و یکی از اصلی ترین ابزارهای جوشکاری است که داشتن آن برای هر فردی ضروری است. همه کلاه های جوشکاری ( ماسک های جوشکاری ) دارای کیفیت یکسان نیستند، اما برای داشتن یک ماسک مناسب، نیازی به صرف هزینه زیاد نیست. ماسک جوشکاری مهم ترین ابزار در کارگاه جوشکاری است، بنابراین پیشنهاد می‌کنیم که از یک کلاه تیره کننده خودکار استفاده کنید. کلاه های مخصوص جوشکاری مجهز به تیره کننده خودکار به شما این امکان را می‌دهد که قبل از شروع جوشکاری، به راحتی قطعه مورد نظر را مشاهده نمایید. این کار به کاهش میزان خطا کمک بسیاری می کند.

آهنربای جوشکاری

آهنربای جوش به دلیل پرکاربرد بودن یکی دیگر از اصلی‌ترین ابزار جوشکاری محسوب می شود. این آهنرباها در چند اندازه مختلف، برای پروژه‌های جوشکاری کوچک تا بزرگ ارائه می‌شود و با کمک آن‌ها می‌توانید به راحتی قطعات را در جای خود نگه دارید.

وسایل و ابزار جوشکاری؛ گونیا

گونیا یک ابزار ضروری برای جوشکاری است و علت آن را در اینجا متوجه می‌شوید…

فرض کنید در حال کار کردن روی یک لوله مربعی شکل هستید و قصد دارید ۱۲ اینچ از آن را قطع کنید. برای این کار گونیا که به عنوان یکی از ابزار دستی شناخته می شود را بر روی قطعه کار قرار داده، روی قطعه علامت گذاری می‌کنید، اکنون شما زاویه ۹۰ درجه برای ایجاد برش دارید. علاوه بر این، اگر می خواهید یک برش در زاویه ۴۵ درجه ایجاد کنید نیز می‌توانید توسط گونیا قطعه را علامت گذاری و سپس برش بزنید.

ضخامت سنج برای استفاده در جوشکاری

اگر می خواهید دریابید که ضخامت فلز شما چقدر است، این ابزار عالی است. اکثر جوشکارها نمودارهایی دارند که مشخص می‌کند برای جوشکاری روی فلزهای دارای ضخامت متفاوت، چه عملیاتی باید انجام دهند. تخمین زدن ضخامت فلز با چشم، کار سختی است. از این رو استفاده از ضخامت سنج کمک زیادی به شما می‌کند.

ابزار و تجهیزات مورد نیاز جوشکاری؛ سوهان جوشکاری

یکی دیگر از وسایل جوشکاری سوهان است.احتمالا تاکنون اسم سوهان جوشکاری، بارها به گوشتان خورده است. کاربرد اصلی سوهان جوشکاری هنگام اتمام پروژه می‌باشد. هنگامی که قطعات را برش می‌زنید با برآمدگی‌ها و زبری های بسیاری مواجه می‌شوید که باید از شر آن ها خلاص شوید. در این زمان سوهان جوشکاری به کمک شما می آید.

وسایل جوشکاری؛ گیره‌ یا انبر

یکی دیگر از ابزارهای جوشکاری پرکاربرد، گیره جوشکاری است. ممکن است در طول انجام پروژه، به منظور نگهداری قطعات در جای مد نظرتان، به چندین گیره نیاز پیدا کنید. این گیره‌ها قطعات را محکم در کنار هم نگه می‌دارند و بدین ترتیب شما به راحتی می‌توانید عملیات لازم را روی آن‌ها انجام دهید.

بیشتر بخوانید: انواع گیره

ابزار مورد نیاز جوشکاری؛ دستکش جوشکاری

دستکش جوشکاری یکی دیگر از ابزارهای مورد نیاز جوشکاری است. بدیهی است که شما در زمان جوشکاری به دستکش مخصوص نیاز دارید. دستکش‌های مخصوصی برای این کار وجود دارد که نوع ضخیم آن برای مبتدیان پیشنهاد می شود. با در دست داشتن این نوع دستکش ایمنی جوشکاری، می‌توانید قطعات فلزی داغ را چند ثانیه بدون اینکه دستتان بسوزد، نگه دارید. انواع دیگری از دستکش ها نیز وجود دارند که با توجه به نوع جوشکاری باید از آن‌ها استفاده کرد.

بیشتر بخوانید: انواع دستکش ایمنی و کار

عینک ایمنی جز وسایل مهم برای جوشکاری

عینک ایمنی از جمله وسایل جوشکاری است که استفاده از آن در برخی از انواع جوشکاری، برای حفظ سلامتی و جلوگیری از آسیب به چشمان ضروری است. در برخی مراحل جوشکاری، جرقه‌هایی تولید می‌شود که در صورت برخورد آن‌ها با چشم، مشملات جدی به وجود می‌آید.

اصلی ترین ابزار جوشکاری؛ دستگاه اینورتر جوشکاری

اگر قصد انجام جوشکاری را دارید در اولین گام باید برای خرید دستگاه جوش اقدام کنید. دستگاه جوش یا همان اینورتر جوشکاری یکی از ابزارهای اصلی در فرآیند اتصال قطعات فلزی به یکدیگر است که با استفاده از حرارت و گاهی فشار، فلزات را به هم جوش می‌دهد. این ابزار در صنایع مختلف از جمله خودروسازی، ساختمان‌سازی، تولیدات فلزی و حتی مصارف خانگی کاربرد فراوان دارد.

بیشتر بخوانید: دستگاه جوش بدون الکترود

ابزار مهم جوشکاری؛ الکترود و سیم جوش

الکترودهای جوشکاری برای فرآیند جوشکاری SMAW (Shielded Metal Arc Welding) مورد استفاده قرار می‌گیرند. این الکترودها نقش دوگانه دارند؛ اولاً به‌عنوان رسانای جریان الکتریکی عمل می‌کنند تا جریان از دستگاه جوش به محل جوش منتقل شود و دوماً قسمتی از ماده جوش را تأمین می‌کنند.

الکترودها از جنس فلز یا آلیاژهای مختلف ساخته می‌شوند و پوشش‌های خاصی دارند که به ایجاد محافظت در برابر آلودگی و محافظت از جوش در برابر اکسیداسیون کمک می‌کنند. انتخاب الکترود مناسب بستگی به نوع فلز و نوع جوشکاری دارد. برای مثال، برای جوشکاری فولاد از الکترودهای خاصی استفاده می‌شود که دوام و چسبندگی خوبی را به جوش می‌دهند.

این ابزار به‌طور معمول در جوشکاری با الکترود دستی یا جوش SMAW به کار می‌رود و نقش کلیدی در ایجاد جوش‌های قوی و قابل اعتماد دارد.

بیشتر بخوانید: بهترین الکترود برای جوشکاری

وسایل جوشکاری؛ سنگ زنی یا دستگاه ساب

سنگ زنی یا دستگاه ساب یکی از ابزارهای ضروری در فرآیند جوشکاری است که برای تمیز کردن سطح فلزات قبل و بعد از جوشکاری استفاده می‌شود. پیش از جوشکاری، سطوح فلزی باید عاری از آلودگی‌هایی نظیر زنگ‌زدگی، روغن و هرگونه ماده زائد دیگری باشند تا جوش به‌طور مؤثر و با کیفیت بالا انجام شود.

دستگاه سنگ زنی به این منظور استفاده می‌شود تا سطح فلزات را صاف و هموار کند. پس از جوشکاری نیز دستگاه ساب برای از بین بردن سرباره‌های باقی‌مانده از جوشکاری و صاف کردن جوش استفاده می‌شود. این کار علاوه بر بهبود ظاهر جوش، به افزایش استحکام و پایداری جوش نیز کمک می‌کند. دستگاه‌های ساب معمولاً با چرخ‌های سنگ‌زنی و انواع دیسک‌ها برای کاربردهای مختلف مجهز هستند.

چکش و چاقوی جوشکاری

چکش و چاقوی جوشکاری ابزارهای مهمی برای تمیزکاری بعد از جوشکاری به‌شمار می‌آیند. پس از انجام فرآیند جوشکاری، سرباره‌هایی که در اطراف محل جوش باقی می‌مانند، نیاز به حذف دارند. این سرباره‌ها می‌توانند از استحکام و کیفیت جوش بکاهند، بنابراین باید به‌طور کامل برداشته شوند.

چکش جوشکاری برای ضربه زدن به سرباره‌ها و جدا کردن آن‌ها از سطح جوش استفاده می‌شود.

چاقوی جوشکاری نیز برای برداشتن سرباره‌های باقی‌مانده در فضاهای باریک و برای تمیزکاری دقیق جوش استفاده می‌شود.

این ابزارها معمولاً از جنس فولاد سخت ساخته شده‌اند تا دوام بالایی داشته باشند و بتوانند فشار و ضربات ناشی از تمیزکاری سرباره‌ها را تحمل کنند. استفاده صحیح از این ابزارها به کیفیت جوش و طول عمر قطعات جوشکاری شده کمک می‌کند.

ضروری ترین ابزار جوشکاری؛ کابل جوشکاری

کابل‌های جوشکاری یکی از اجزای ضروری سیستم جوشکاری هستند که برای انتقال جریان الکتریکی از دستگاه جوش به الکترود و قطعه کار استفاده می‌شوند. این کابل‌ها معمولاً از جنس مس با عایق لاستیکی یا پلاستیکی ساخته می‌شوند تا بتوانند جریان بالای الکتریکی را بدون آسیب دیدن منتقل کنند.

انتخاب کابل مناسب بسته به میزان جریان و نوع جوشکاری انجام می‌شود. کابل‌های جوشکاری باید دارای ضخامت مناسب و پوشش مقاوم در برابر حرارت و سایش باشند تا در شرایط سخت کاربری دوام داشته باشند. علاوه بر این، اتصال محکم کابل‌ها به دستگاه جوش و الکترود نیز بسیار حائز اهمیت است، چرا که هرگونه ضعف در اتصال می‌تواند منجر به کاهش کارایی و کیفیت جوش شود. کابل‌های جوشکاری در طول‌های مختلف و با ویژگی‌های متناسب با نیازهای مختلف صنعت عرضه می‌شوند.

بیشتر بخوانید: بهترین مارک کابل جوشکاری

نقش فیکسچر و نگهدارنده‌ها به عنوان ابزار جوشکاری

فیکسچرها و نگهدارنده‌ها ابزارهایی هستند که برای ثابت نگه‌داشتن قطعات فلزی در هنگام جوشکاری به کار می‌روند. این ابزارها برای جلوگیری از حرکت قطعات در حین جوشکاری ضروری هستند و دقت جوش را افزایش می‌دهند.

زمانی که قطعات فلزی در وضعیت مناسبی برای جوشکاری قرار نگیرند، ممکن است جوش‌ها ضعیف و ناپایدار شوند. فیکسچرها و نگهدارنده‌ها کمک می‌کنند تا قطعات به‌طور دقیق و بدون جابه‌جایی در موقعیت صحیح قرار بگیرند.

این ابزارها انواع مختلفی دارند، از جمله فیکسچرهای ساده برای قطعات کوچک و پیچیده تا نگهدارنده‌های پیشرفته برای قطعات بزرگ‌تر یا با هندسه خاص. استفاده از فیکسچرها نه تنها سرعت جوشکاری را افزایش می‌دهد بلکه کیفیت و استحکام جوش را نیز تضمین می‌کند.

خرید ابزار و وسایل جوشکاری

هنگام خرید ابزار و وسایل جوشکاری، توجه به چند فاکتور اساسی می‌تواند تأثیر زیادی در کیفیت و ایمنی کار شما داشته باشد. اولین مورد انتخاب دستگاه جوش است. باید دستگاهی با توان و ویژگی‌های متناسب با نوع جوشکاری خود (MIG، TIG، یا SMAW) انتخاب کنید. علاوه بر قدرت دستگاه، کیفیت الکترودها نیز مهم است، زیرا الکترودها نقش مهمی در ایجاد جوش‌های مقاوم و بادوام دارند. همچنین ماسک جوشکاری و دستکش‌های مقاوم باید به‌گونه‌ای انتخاب شوند که از شما در برابر جرقه‌ها، اشعه UV و حرارت بالا محافظت کنند.

کیفیت کابل‌های جوشکاری نیز اهمیت زیادی دارد، زیرا انتقال صحیح جریان از دستگاه به قطعه کار، کیفیت جوش را تحت تأثیر قرار می‌دهد. چکش‌ها و چاقوهای جوشکاری برای تمیزکاری جوش‌ها و از بین بردن سرباره‌ها ضروری هستند. همچنین داشتن فیکسچرها و نگهدارنده‌ها برای ثابت نگه‌داشتن قطعات در حین جوشکاری می‌تواند دقت و ایمنی کار را بالا ببرد.

توجه به کیفیت و استانداردهای محصولات، علاوه بر ایمنی، به عمر طولانی ابزار و کاهش هزینه‌های تعمیرات کمک می‌کند. برای خرید ابزار جوشکاری با کیفیت و متناسب با نیازهای خود، توصیه می‌کنیم که از مراکز فروش معتبر محصولات آروا دیدن کنید. آروا با ارائه انواع ابزار جوشکاری حرفه‌ای، تجهیزات ایمنی و سایر وسایل ضروری، انتخابی عالی برای انجام کارهای جوشکاری با بهترین کیفیت است.

کلام آروا

برای انجام جوشکاری به‌طور ایمن و مؤثر، انتخاب ابزار و تجهیزات با کیفیت بسیار حائز اهمیت است. از دستگاه‌های جوشکاری تا وسایل جانبی مانند الکترودها، کابل‌ها و ماسک‌ها، هر کدام باید با توجه به نوع پروژه و نیازهای خاص شما انتخاب شوند. همچنین توجه به استانداردهای ایمنی و دوام ابزارها می‌تواند به‌طور مستقیم بر کیفیت جوش و ایمنی شما تأثیر بگذارد. برای خرید ابزار جوشکاری با کیفیت و متناسب با نیاز خود، پیشنهاد می‌کنیم که از مراکز فروش معتبر محصولات آروا دیدن کنید. آروا با ارائه انواع ابزار جوشکاری حرفه‌ای و تجهیزات ایمنی، بهترین گزینه برای انجام کارهای جوشکاری با بالاترین استانداردها است.

---

سوالات متداول:

آیا باید برای هر نوع جوشکاری از دستگاه‌های متفاوت استفاده کنم؟
بله، بسته به نوع جوشکاری که انجام می‌دهید، دستگاه‌های مختلفی مورد نیاز است. برای مثال، دستگاه جوش MIG برای جوشکاری با گاز محافظ مناسب است، در حالی که برای جوشکاری TIG و SMAW نیاز به دستگاه‌های خاص دیگری دارید که برای فرآیندهای قوسی طراحی شده‌اند.

چرا استفاده از ماسک جوشکاری تیره‌کننده خودکار برای جوشکاران ضروری است؟
ماسک جوشکاری تیره‌کننده خودکار به‌طور خودکار هنگام روشن شدن قوس جوش تیره می‌شود، که از آسیب به چشم‌ها و پوست در برابر نور شدید و اشعه‌های UV و IR جلوگیری می‌کند و ایمنی جوشکار را تضمین می‌کند.

آیا استفاده از گیره جوشکاری برای نگهداری قطعات ضروری است؟
بله، استفاده از گیره‌های جوشکاری برای ثابت نگه‌داشتن قطعات در حین جوشکاری بسیار مهم است. این گیره‌ها از جابه‌جایی قطعات در طول فرآیند جوش جلوگیری کرده و به دقت جوش کمک می‌کنند.