دستگاه جوش یکی از ابزار های مهم در صنعت و ساخت و ساز است که برای اتصال قطعات فلزی استفاده می شود. راه اندازی و کار با دستگاه جوش از موارد مهمی است که کاربران باید نحوه کار با آن را به خوبی آموزش دیده باشند. نحوه کار با دستگاه جوش موضوعی است که در این مطلب به بررسی و آموزش دادن آن می پردازیم.
با توجه به اینکه نحوه کار دستگاه جوش نیازمند دانستن برخی موارد قبل از جوش و در حین جوشکاری است. در این مطلب به زبان ساده به این موضوع می پردازیم. برای آشنایی و آموختن کار با دستگاه جوش در ادامه همراه ما باشید.
دستگاه جوش چیست و چگونه کار می کند؟
دستگاه جوش یا اینورتر جوشکاری ابزاری است که از آن برای اتصال دو یا چند قطعه فلزی به یکدیگر استفاده می شود. این اتصال از طریق تولید حرارت و ذوب کردن فلز در محل اتصال انجام میشود، با انجام این فرایند فلزات ذوب و در نهایت با پیوستگی به هم یک اتصال محکم و دائمی به وجود می آروند. دستگاه های جوشکاری دارای انواع مختلفی هستند که با کمک آنها می توان به روش های گوناگون از قبیل: جوشکاری قوس الکتریکی، TIG، MIG و … جوشکاری را انجام داد.
عملکرد دستگاه جوش به این صورت است که ابتدا جریان الکتریکی از طریق الکترود یا سیم جوش به قطعات فلزی منتقل می شود. ایجاد حرارت باعث ذوب شدن قسمت های مورد نظر در قطعه کار می شود و با ذوب شدن الکترود نواحی مورد نظر پوشش داده می شود.
بیشتر بخوانید: جوشکاری چیست و چند نوع دارد؟
انواع دستگاه جوش
با توجه به اینکه دستگاه جوش دارای انواع محتلفی است پیش از پرداختن به موضوع نحوه کار با دستگاه جوش ابتدا شما را با انواع آن آشنا می کنیم.
جوشکاری قوس الکتریکی دستی MMA یا SMAW
- متداول ترین نوع دستگاه جوش
- استفاده از الکترود مصرفی با روکش فلاکس
- مناسب برای جوشکاری فولاد، چدن و فلزات آهنی
- تعمیرات عمومی، سازه های فلزی و پروژه های ساختمانی
دستگاه جوش MIG/MAG جوشکاری با گاز محافظ
-
- استفاده از سیم جوش و گاز محافظ
- جوشکاری سریع و تمیز
- مناسب برای فلزات نازک و ضخیم
- صنایع خودروسازی، ساخت تجهیزات و سازه های دقیق
بیشتر بخوانید: جوشکاری میگ مگ (MIG/MAG) چیست؟
دستگاه جوش TIG جوشکاری آرگون
-
- استفاده از الکترود تنگستن غیر مصرفی
- کیفیت بالای جوش و مناسب برای فلزات رنگین
- امکان جوشکاری آلومینیوم و استیل ضدزنگ
- صنایع هوافضا، پزشکی و دکوراسیون فلزی
بیشتر بخوانید: جوش آرگون یا جوشکاری تیگ (tig) چیست؟
دستگاه جوش پلاسما
-
- استفاده از گاز پلاسما برای ایجاد حرارت
- مناسب برای برش و جوشکاری دقیق
- صنایع پیشرفته و پروژه های صنعتی بزرگ
بیشتر بخوانید: صفر تا صد جوشکاری پلاسما (PAW)
مراحل راه اندازی و نحوه کار با دستگاه جوش
برای راه اندازی و کار با دستگاه جوش لازم است تا ابتدا چند کار را در محیط و بر روی دستگاه جوش انجام دهید. در ادامه این نکات و مراحل کار با دستتگاه جوش آورده شده اند.
آماده سازی محیط کار جوشکاری
پیش از هر چیز، محیط کار شما باید ایمن و آماده باشد و یکی از موارد مهم در زمان جوشکاری آماده سازی محیط کار است. با توجه به حساسیت و اهمیت داشتن محیط جوشکاری بهتر از موارد زیر را در زمان کار رعایت کنیم.
- انتخاب محل مناسب: فضا و مکان جوشکاری دارای اهمیت بالایی است. در زمان جوشکاری با توجه به وجود دود های ناشی از جوش حتما جایی را انتخاب کنیم که دارای تهویه مناسبی باشد.
- مرتب سازی و تمیز کاری محیط: قبل از شروع جوشکاری فلزات را از هر گونه آلودگی تمیز کنیم. برای این کار مب توان از برس سیمی و یا موارد مخصوص پاک کننده استفاده کرد.
- حذف مواد قابل اشتعال: مواد قابل اشتعال، مانند چوب، پارچه یا روغن، باید از نزدیکی محل جوشکاری دور شوند. خطر آتش سوزی یکی از بزرگ ترین خطرات جوشکاری است.
آماده سازی دستگاه جوش
آماده سازی اولیه و راه اندازی دستگاه جوشکاری یکی از مواردی است که حتما باید به توجه کنیم. رعایت این موارد قبل از کار علاوه بر بالا بردن دقت، روی کیفیت و نحوه جوشکاری نیز تاثیر می گذارد. این موارد به شرح زیر است.
-
-
- بازرسی اولیه دستگاه: در ابتدا اطمینان حاصل کنید که تمامی اتصالات محکم و سالم هستند. کابل های جوش و اتصال را که آسیب دیده اند فوراً تعویض کنید.
- تنظیم دستگاه: انتخاب جریان مناسب AC یا DC نوع جریان مورد نیاز بر اساس فلز و نوع جوشکاری تعیین می شود. برای فلزاتی مانند فولاد کربنی، جریان DC مناسب تر است، در حالی که آلومینیوم معمولاً به جریان AC نیاز دارد.
- تنظیم آمپراژ: شدت جریان باید متناسب با ضخامت فلز باشد. آمپراژ کم ممکن است به جوش ناقص منجر شود، در حالی که آمپراژ زیاد باعث سوراخ شدن یا تاب برداشتن قطعه می شود.
بیشتر بخوانید: آمپر مناسب برای جوشکاری
-
انتخاب و آماده سازی الکترود
یکی از مراحل کار با دستگاه جوش انتخاب نوع الکترود و قطر آن است. برای این کار بهتر است موارد زیر را رعایت کنیم.
-
- انتخاب الکترود مناسب: الکترود که انتخاب می کنیم باید با جنس فلز و نوع جوشکاری مطابقت داشته باشد. به عنوان مثال: برای فولاد، از الکترود های E6013 یا E7018 استفاده می شود. برای آلومینیوم از الکترود های خاص و الکترودهای تخصصی مانند ER4043 باید استفاده کرد.
- بررسی پوشش الکترود: الکترود ها دارای پوشش های مختلفی هستند. هر کدام از این پوشش ها برای آمپر و نوع خاصی از جوش مناسب هستند. انتخاب الکترود مناسب با جوشکاری یکی دیگر از موارد مهم است و حتما قبل از شروع کار، مطمئن شوید که پوشش الکترود سالم و ترک نخورده باشد.
بیشتر بخوانید: انواع الکترود جوشکاری به همراه کاربردشان
شروع جوشکاری
پس از آماده سازی قطعه کار و انتخاب مکان مناسب برای جوشکاری می توان عملیات جوش را شروع کرد. برای شروع جوشکاری باید به چند نکته مهم توجه داشت. هر کدام از این نکات که در ادامه به آنها اشاره می شود روی فرایند تاثیر مستقیمی دارد.
- پوشیدن تجهیزات ایمنی: تجهیزات ایمنی شامل ماسک جوشکاری، دستکش چرمی، لباس ضد حریق و کفش ایمنی ضروری هستند
- زاویه و فاصله الکترود: برای انجام روش های مختلف و حالت های جوش باید زاویه و فاصله جوش را به درستی تنظیم کنیم. برای جوشکاری سطحی، زاویه ۱۰ تا ۲۰ درجه بسیار مناسب است. نوک الکترود از قطعه کار نیز باید حدود ۱ تا ۲ میلی متر فاصله داشته باشد.
- شروع قوس الکتریکی: برای ایجاد قوس می توانید الکترود را با یک حرکت سریع روی سطح فلز بکشید تا قوس الکتریکی ایجاد شود. سپس الکترود را در فاصله مناسب نگه دارید تا جوشکاری را انجام دهید.
- حرکت یکنواخت: حرکت الکترود روی قطعه کار یکی از بخش هایی که در زمان جوشکاری باید به آن توجه کنیم. حرکت الکترود باید یکنواخت و متناسب یاد. سرعت زیاد باعث کاهش نفوذ جوش و سرعت کم باعث ایجاد برجستگی روی جوش می شود.
بازبینی و اصلاح جوش
پس از اینکه کار جوشکاری را انجام دادیم باید بازبینی و در صورت نیاز اصلاح جوش را انجام دهیم. این کار برای بالا بردن و اطمینان از کیفیت جوش است. بازبینی و اصلاح جوش برای ایجاد جوش های صاف و یکدست، بدون ترک، بدون حفره، کرم خوردگی و اتصلات ضعیف است. این مرحله به جوشکار کمک می کند تا در نهایت بتواند یک کار بدون نقص و با کیفیت و مستحکم را اجرا کند.
خاموش کردن و نگهداری دستگاه
آخرین مرحله در نحوه جوشکاری این است که پس از اتمام کار دستگاه را خاموش و در محل مناسبی نگهداری کنیم. اگر دستگاه کثیف شده حتما آن را تمیز کنیم.
نکات پیشرفته برای کاربران حرفه ای
برای کاربران حرفه ای که جوشکاری را به صورت تخصصی انجام می دهند مواردی وجود دارد که می تواند روی خروجی و کیفیت کار آنها تاثیر گذار باشد. در زیر هر کدام از این موارد را معرفی می کنیم.
- استفاده از پیش گرم کردن (Preheating)
- کنترل پسگرمایش (Post-Heating)
راه اندازی دستگاه اینورتر جوشکاری
با توجه به اینکه جوشکاری دارای روش ها و حالت های مختلفی است و هر روش نیازمند کار تخصصی است در این مقاله می خواهیم شما را با انواع راه اندازی دستگاه جوش برای روش های مختلف جوشکاری آشنا کنیم.
راهاندازی دستگاه جوش MMA دستی
- اتصال کابل ها: ابتدا انبر اتصال و انبر جوش را به دستگاه وصل می کنیم.
- انتخاب الکترود: الکترود مناسب را بر اساس نوع فلز و ضخامت آن انتخاب کنید.
- تنظیم آمپر: جریان را متناسب با ضخامت فلز و نوع الکترود تنظیم کنید.
- شروع کار: الکترود را به فلز نزدیک کنید و قوس الکتریکی ایجاد کنید.
راهاندازی دستگاه جوش MIG/MAG
- تنظیم سیم جوش: سیم جوش را داخل دستگاه قرار داده و آن را در تورچ تنظیم کنید.
- تنظیم گاز محافظ: سیلندر گاز محافظ معمولاً CO2 یا مخلوط گازهای دیگر است و طبق دستورالعمل فشار گاز را تنظیم کنید.
- تنظیم جریان: بر اساس نوع فلز و ضخامت آن، ولتاژ و سرعت سیم جوش را تنظیم کنید.
- شروع جوشکاری: تورچ جوشکاری را به سطح فلز نزدیک کرده و فرآیند جوشکاری را آغاز کنید.
راهاندازی دستگاه جوش TIG آرگون
- اتصال تجهیزات: گیره اتصال زمین، تورچ و سیلندر گاز آرگون را متصل کنید.
- انتخاب الکترود تنگستن: نوع الکترود را بر اساس فلز موردنظر انتخاب و آن را به تورچ متصل کنید.
- تنظیم گاز و جریان: دبی گاز آرگون را تنظیم کنید (معمولاً ۱۰-۲۰ لیتر در دقیقه).
- شروع جوشکاری: نوک الکترود را به قطعه نزدیک کنید و قوس الکتریکی ایجاد کنید.
راهاندازی دستگاه جوش پلاسما
- اتصال گاز پلاسما: گاز محافظ و پلاسما را به دستگاه متصل کنید.
- تنظیم دستگاه: دما و فشار گاز را تنظیم کنید.
- شروع جوشکاری: با فشار دکمه تورچ، جت پلاسما ایجاد شده و فلزات را برش یا جوش میدهد.
نکات ایمنی استفاده از دستگاه جوش در حین کار و راه اندازی
جوشکاری یکی مشاغلی است که به صورت بالقوه دارای خطراتی است که برای کاربرا وجود دارد. برای کاهش این خطرات و از بین بردن آن باید از موارد ایمنی استفاده کرد. این موارد ایمنی در حیل جوشکاری شامل موارد ایمنی فردی و ایمنی استفاده از دستگاه جوش است.
- همیشه از تجهیزات ایمنی استفاده کنید.
- به تهویه محیط توجه کنید؛ بخارهای در حین جوشکاری ممکن است مضر باشند.
- از دست زدن به قطعات داغ بلافاصله پس از جوشکاری خودداری کنید.
- تنظیمات دستگاه را قبل از شروع کار به دقت بررسی کنید.
- از وسایل ایمنی مانند ماسک جوشکاری، دستکش و … استفاده کنید.
کلام آروا:
دستگاه جوش دارای انواع مختلفی است که از آن در زمینه های مختلف برای جوش و اتصال انواع فلزات استفاده می شود. این دستگاه ها شامل اینورتر جوشکاری،؛ دستگاه جوش تیگ و آرگون است. برای استفاده از هر کدام باید نحوه کار با آن را به خوبی دانست. مراحل راه اندازی هر دستگاه با توجه به نوع آن متفاوت است، اما اصول اولیه مانند تنظیم جریان، انتخاب الکترود یا سیم جوش و رعایت ایمنی در تمامی آن ها مشترک است. با شناخت دقیق دستگاه و تمرین مداوم می توانید اتصالاتی مستحکم و باکیفیت ایجاد کنید.
در این مطلب با یکی از موضوعات مهم حوزه جوشکاری یعنی نحوه کار با دستگاه جوش آشنا شدیم. با توجه به تولیدات آروا در زمینه اینورتر های جوشکاری در این مطلب به صورت تخصصی به این موضوع پرداختیم. برای آشنایی با دیگر محصولات آروا می توانید به سایت آروا مراجعه کنید.
بدون دیدگاه