مهندسین، نقشه کش ها، نجار ها و تمام کسانی که کارهای فنی و اندازه گیری انجام می دهند برای کارهای اندازه گیری و تعیین فاصله بین دو نقطه و ترسیم خط و طرح از ابزاری به نام خط کش استفاده می کنند. خط کش از دوران قدیم همیشه مورد استفاده کاربران قرار می گرفته و به مرور زمان در شکل ها و اندازههای مختلفی تولید و ساخته شده است. با این مقدمه کوتاه به معرفی اینکه خط کش چیست خواهیم پرداخت و شما را در این مطلب با انواع خط کش و کاربرد هایی که دارد آشنا خواهیم کرد.
برای اینکه بدانیم خط کش چیست در ابتدا با تاریخچه خط کش شروع می کنیم تا بهتر بدانیم که در طول تاریخ از این ابزار چه استفاده هایی می شده است و اکنون با رشد و گسترش علم و تکنولوژی در چه مواردی مورد استفاده قرار می گیرد برای کار کردن با آن آیا نیاز به دانستن قواعدی داریم یا اینکه از خط کش می توانیم برای کارهای اندازی گیری و ترسیم استفاده نماییم.
در یک توضیح مختصر می توان انواع خط کش را به صورت زیر دسته بندی کرد. هر کدام از این دسته بندی ها به صورت مفصل در ادامه توضیح داده شده اند و انواع خط کش که در آن دسته بندی قرار می گیرند، آمده اند.
- انواع خط کش از نظر جنس
- انواع خط کش از نظر کاربرد
- انواع خط کش از نظر شکل و ساختار
این ابزار کاربردی دارای اندازه و حجم کمی است و می توان به راحتی آن را جابجا کرد و در موقعیت های مختلف از آن استفاده نمود. در ادامه با آروا همراه باشید تا بهتر بدانیم در مشاغلی مانند نجاری، مکانیکی، مهندسی و … چگونه از این وسیله استفاده می شود و از لحاظ شکل و اندازه دارای چه مدل هایی است.
خط کش چیست؟
خط کش یک ابزار دستی پرکاربرد در اندازه ها و جنس متفاوت است که برای استفاده در کارهای اندازه گیری و ترسیم روی سطوح مختلف از آن استفاده می شود. در تعریف خط کش چیست باید بگوییم که یک ابزار دستی اندازه گیری است که بیشتر نجاران، مهندسین نقشه کش و موارد مشابه از آن استفاده می نمایید و در ترسیم نقشه و طرح های مختلف و اتصال دو نقطه با یک خط به هم از آن استفاده می نمایند.
اندازه گیری به روش های مختلفی مانند اینچ، سانتی متر و … انجام می شود که روی بدنه خط کش ها این اعداد ترسیم شده است تا بتوانیم در هر شیوه ای که می خواهیم کارهای اندازه گیری را انجام دهیم. در واقع با کمک خط کش می توانیم میزان فاصله را نیز مشخص کنیم اما کاربرد اصلی خط کش ترسیم خط و اتصال نقاط به یکدیگر و ترسیم الگو های برش است.
تاریخچه خط کش
ساخت و استفاده از خط کش به قرن ها پیش و طبق نوشته تاریخ دادن ها به حدود ۲۶۵۰ سال پیش از میلاد باز می گردد. طبق یافته ها و پژوهش توسط ایکارد اونگر از میله های مسی برای اندازه گیری و ترسیم خطوط استفاده می شده است. در طول تاریخ این ابزار دچار تکامل شده و در حدود ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد خط کش هایی عاجی وجود داشته که بیشتر در هند مورد استفاده قرار می گرفته است.
به مرور خط های های مختلفی ساخته و مورد استفاده قرار گرفت و با رشد و پیشرفت علم خط های مدرن تر با تنوع بیشتری تولید شده است که هم اکنون انواع مختلفی از خط کش وجود دارد که در این مطلب و در جهت شناخت هرچه بهتر از اینکه خط کش چیست به معرفی کاربرد و انواع آن می پردازیم.
کاربرد خط کش چیست؟
ابزار ها در موارد و موقعیت های مختلفی استفاده می شود و خط کش نیز به عنوان یک ابزار دستی اندازه گیری کاربرد های گسترده و وسیعی دارد که موارد استفاده آن متنوع است و با توجه به اینکه دارای انواع مختلفی است تقریبا می توان در همه جا و در کارهای مربوط به ترسیم و کشیدن طرح از آن استفاده می شود. در ادامه به کاربرد خط کش اشاره می کنیم:
- استفاده از خط کش در کارهای نقشه کشی
- استفاده از خط کش در کارگاه های نجاری و کابینت سازی
- استفاده از خط کش در کارهای خیاطی
- استفاده از خط کش در مکانیکی
- استفاده از خط کش در کارگاه های تراشکاری
انواع خط کش
پس از اینکه دانستیم خط کش چیست و چه کاربرد هایی دارد در این قسمت شما را با انواع خط کش آشنا می کنیم. برای درک بهتر از انواع خط کش آن را در دسته بندی های مختلف که به شناخت بیشتری از آن برسید تقسیم بندی کردیم و در ادامه این بحث به معرفی و توضیح هر کدام از آنها می پردازیم.
لیست محصولات: ابزار اندازه گیری و دقیق
انواع خط کش از نظر جنس
اولین تقسیم بندی که از انواع خط کش انجام شده بر اساس جنس است و به همین دلیل انواع خط کش از لحاظ جنس را معرفی می کنیم. در واقع منظور از جنس موادی است که خط کش از آن ساخته شده است و در مشاغل مختلفی از آنها استفاده می شود. با توجه به این تعریف در زیر به صورت تیتر وار بیان می کنیم.
- خط کش پارچه ای
- خط کش فولادی
- خط کش پلاستیکی
- خط کش چوبی
- خط کش کاغذی
- خط کش ژله ای
انواع خط کش از نظر کاربرد
خط کش ها برای این ساخته می شوند که از آنها در موارد مختلف بتوان استفاده کرد. استفاده از خط کش کاربرد های آن است که در موارد و مواقع گوناگونی وجود دارد. برای شناخت هرچه بیشتر به کاربرد هایی که انواع خط کش دارند اشاره می کنیم.
- خط کش دیجیتال: از انواع خط کش ها است که به صورت دیجیتال اندازه گیری می کند و از دو قسمت بدنه و هد تشکیل شده است که اندازه ها را تا میکرون محاسبه می کند.
- خط کش نجاری: خط کش های نجاری در مدل های مختلف از جمله گونیا، خط کش تاشو و … وجود دارد که در کارهای نجاری برای اندازه گیری های گوشه و زاویه و یا خطوط منحنی مورد استفاده قرار می گیرد.
- خط کش خیاطی: برای ترسیم طرح و خطوط روی پارچه ها جهت برش از خط کش خیاطی که در مدل های مختلفی وجود دارد استفاده می شود. انواع خط کش خیاطی شامل: گونیا، خط کش تی، خط کش اشل و … هستند.
- خط کش میز: از ساده ترین انواع خط کش است که از آن برای کشیدن خطوط استفاده می شود و برای اندازه گیری های کوچک مورد استفاده قرار میگیرد و بیشتر برای دانش آموزان کاربرد دارد.
- خط کش مکانیکی: این مدل از خط کش از نظر ظاهری شبیه به خط کش ساده است اما تفاوت خط کش مکانیکی در این است که با کمک آن می توان اندازه گیری های دقیقی را انجام داد.
لیست محصولات: انواع ابزار حرفه ای نجاری
انواع خط کش از نظر شکل و ساختار
تمامی خط کش هایی که ساخته می شوند و مورد استفاده قرار می گیرند دارای شکل و ظاهری مشخص هستند که هر کدام برای مواردی مورد استفاده قرار می گیرد. انواع خط کش از نظر شکل و ظاهر به شرح زیر است.
- خط کش انعطاف پذیر: از انواع خط کش از نظر شکل و ساختار است که قابلیت خم شدن و انعطاف را دارد که برای اندازه گیری روی سطوح ناهموار مورد استفاده قرار می گیرد.
- خط کش قلاب: این مدل از خط کش ها دارای یک قلاب در انتهای خط کش هستند که کمک می کند تا خط کش را ثابت نگه داشته تا بدون اشتباهی کارهای مختلف را انجام دهیم.
- خط کش تی: این مدل از خط کش شبیه به حرف تی T انگلیسی است که برای اندازه گیری های عمودی و افقی مورد استفاده قرار می گیرد.
خط کش مدرج یعنی چه؟
خط کش مدرج یا درجه دار یکی از انواع خط کش ها است که ازر آن بیشتر برای اندازه گیری طول استفاده می شود. طراحی خط کش مدرج که از ابتدایی ترین و اولین خط کش ها است به این شکل است که واحد های اندازه گیری متر، سانتی متر، میلی مت و اینچ روی آن نشانه گذاری شده است.
خط کش مدرج در انئازه های مختلفی از ۲۰ سانتی متر تا ۱۰۰ سانتی وجود دارد که با توجه به نوع استفاده می توان انواع آن را انتخاب کرد. در ادامه شما را با نحوه استفاده این ابزار اندازه گیری آشنا می کنیم.
اجزای اصلی خط کش مدرج
- بدنه: معمولاً از پلاستیک، فلز یا چوب ساخته می شود.
- مقیاس: خطوط و اعدادی که روی بدنه حک شده اند و نشان دهنده واحد اندازهگیری هستند. رایجترین واحد اندازه گیری در خطکش ها سانتی متر و میلی متر است.
کاربرد خط کش مدرج
- اندازهگیری طول اشیاء
- نقشهکشی و طراحی
- کارهای فنی و مهندسی
- آموزش ریاضی
خط کش مهندسی چیست؟
خط کش مهندسی ابزاری است که در رشتههای مختلف مهندسی، معماری و طراحی استفاده میشود. این وسیله معمولاً از پلاستیک ساخته میشود و برای تخمین ابعاد و تبدیل این ابعاد به یکدیگر در یک مقیاس ثابت به کار میرود. خط کش مهندسی دارای طولی بیشتر از ۱۲ اینچ (۳۰.۵ سانتیمتر) است. کاربرد این وسیله در طراحی نقشههای مهندسی با مقیاس است.
خط کش های مهندسی انواع مختلفی دارند که برای کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. به طور کلی، میتوان انواع خطکش مهندسی را به دستههای زیر تقسیم کرد:
- خط کش مستقیم: این نوع خط کش برای رسم خطوط راست در زوایای مختلف استفاده میشود. خط کش مستقیم معمولاً دارای یک نوک تیز در یک سر و یک ته در سر دیگر است. با استفاده از خطکش مستقیم میتوان خطوط راست را با دقت و صحت بیشتری رسم کرد.
- خط کش منحنی: این نوع خط کش برای رسم خطوط منحنی و انحنایی استفاده میشود. خط کش منحنی معمولاً دارای یک آرم مرکزی و نوک های منحنی در سر دیگر است. با استفاده از خطکش منحنی میتوان منحنیها و انحناها را به دقت و صحت لازم رسم کرد.
- خط کش فرمهای هندسی: خطکشهایی وجود دارند که برای رسم شکلهای هندسی مانند دایره، مثلث، مستطیل و مستطیل های دایرهای طراحی شدهاند. این خط کش ها معمولاً دارای طرح های مربعی و دایرهای هستند و به کمک آنها میتوان این شکلها را به دقت و صحت لازم رسم کرد.
تفاوت اصلی بین خط کش مهندسی و خط کش معماری در مقیاسها و درجات مندرج شده روی آنها است. خط کش مهندسی از مقیاسهای مختلف برای اندازهگیری طولها و فواصل در نقشهها استفاده میکند. این مقیاسها به صورت مدرج بر روی سطح خطکش قرار دارند و به کمک آنها میتوان اندازهها را با دقت و صحت بیشتری تخمین زد. در حالی که خط کش معماری دارای درجات مندرج شده نیست و بیشتر برای طراحی و رسم نقشههای معماری با توجه به نسبتها و طرحهای خاص استفاده میشود.
به طور خلاصه، خطکش مهندسی ابزاری است که برای رسم خطوط مستقیم و منحنی، اندازهگیری طولها و فواصل، و رسم شکلهای هندسی در نقشهها استفاده میشود. تفاوت آن با خطکش معماری در مقیاسهای درج شده روی آن است که برای نقشه های مهندسی و معماری از آن استفاده میشود.
خط کش معماری
خطکش معماری یک ابزار اساسی و حیاتی در زمینه معماری و طراحی ساختمان است. این ابزار، به معماران و طراحان امکان میدهد تا نقشهها و طرحهای خود را به صورت دقیق و حرفهای بسازند. خطکش معماری شامل یک تیغه فلزی یا پلاستیکی است که روی یک بستهبندی متناوب و مشخص خطوط و نشانهها قرار دارد. با استفاده از خطکش معماری، معماران قادر خواهند بود ایدهها و طرحهای خود را به شکل دقیق و قابل فهم برای دیگران ارائه دهند.
استفاده از خطکش معماری در طراحی ساختمانها و نقشهکشی معماری بسیار اساسی و ضروری است. با این ابزار، معماران میتوانند ابعاد، طرحها و جزئیات مختلف معماری را با دقت بالا و به صورت مشخص روی کاغذ رسم کنند. خطکش معماری معمولاً دارای خطوط عمودی، خطوط افقی، خطوط مورب و خطوط دایرهای است. این خطوط به طراحان کمک میکنند تا خطوط را با دقت و هنرمندی روی کاغذ بکشند.
علاوه بر خطوط تی و مربعی، خطکش معماری میتواند شامل خطوط راهنما با مقیاسهای مختلف، خطوط خمیده، زوایا و سایر علامتها و نشانههای مورد نیاز در طراحی معماری باشد. این ابزار به معماران کمک میکند تا نقشهها و طرحهای خود را با دقت بیشتر و بدون ترس از توزیع غلط ابعاد و زوایا بکشند.
خطکش معماری از دورانهای قدیم مورد استفاده قرار میگرفته است و همچنان به عنوان یک ابزار مهم و لازم در طراحی ساختمان و معماری استفاده میشود. با توجه به پیشرفت فناوری و استفاده از نرمافزارهای طراحی معماری، استفاده از خطکش معماری در محیطهای دیجیتال نیز متداول شده است. با این وجود، اهمیت و کاربرد خطکش معماری در صنعت معماری همچنان حفظ شده است و به طراحان و معماران در ارائه طرحها و ایدههایشان کمک میکند.
خطکش معماری یک ابزار اساسی و حیاتی در زمینه معماری و طراحی ساختمان است. این ابزار، به معماران و طراحان امکان میدهد تا نقشهها و طرحهای خود را به صورت دقیق و حرفهای بسازند. خطکش معماری شامل یک تیغه فلزی یا پلاستیکی است که روی یک بستهبندی متناوب و مشخص خطوط و نشانهها قرار دارد. با استفاده از خطکش معماری، معماران قادر خواهند بود ایدهها و طرحهای خود را به شکل دقیق و قابل فهم برای دیگران ارائه دهند.
استفاده از خطکش معماری در طراحی ساختمانها و نقشهکشی معماری بسیار اساسی و ضروری است. با این ابزار، معماران میتوانند ابعاد، طرحها و جزئیات مختلف معماری را با دقت بالا و به صورت مشخص روی کاغذ رسم کنند. خطکش معماری معمولاً دارای خطوط عمودی، خطوط افقی، خطوط مورب و خطوط دایرهای است. این خطوط به طراحان کمک میکنند تا خطوط را با دقت و هنرمندی روی کاغذ بکشند.
علاوه بر خطوط تی و مربعی، خطکش معماری میتواند شامل خطوط راهنما با مقیاسهای مختلف، خطوط خمیده، زوایا و سایر علامتها و نشانههای مورد نیاز در طراحی معماری باشد. این ابزار به معماران کمک میکند تا نقشهها و طرحهای خود را با دقت بیشتر و بدون ترس از توزیع غلط ابعاد و زوایا بکشند.
خط کش اشل چیست؟
اَشَل سا همان خط کش مقیاس یک ابزار اندازه گیری است که از آن برای اندازه گیری مقیاس های مختلف استفاده می شود. خط کش اشل امکان تبدیل واحد های اندازه گیری مختلف را فراهم می کند. از این ابزار اندازه گیری در کارهای مهندسی و معماری بیشترین استفاده را می شود. مهم ترین کاربرد های خط اشل به شرح زیر است.
- معماری
- مهندسی
- نقشه کشی
- عمران
انواع خط کش نجاری
خط کش های نجاری در انواع مختلفی با کاربردها و ویژگی های متعدد موجود هستند. در اینجا به رایج ترین انواع آن اشاره می کنیم:
خط کش تاشو
خط کش های تاشو که در نجاری کاربردهای فراوانی دارند، یکی از مهمترین انواع خط کش نجاری محسوب می شوند. این خط کش ها در انواع مختلف با طول ها و ویژگی های متفاوت موجود هستند.
خط کش های تاشو به دلیل قابلیت حمل آسان و اشغال فضای کم، در نجاری و سایر زمینه ها بسیار محبوب هستند و کاربردهای مختلفی دارند.
خط کش تیره دار
یکی دیگر از انواع خط کش نجاری که کاربرد فراوانی هم دارد، خط کش تیر دار است. خط کش تیره دار نوعی خط کش است که از آن برای علامت گذاری دقیق خطوط روی سطوح مختلف، به خصوص چوب، استفاده می شود.
این نوع خط کش دارای یک لبه فلزی تیز به نام “تیغه” یا “تیره” است که به صورت عمود بر بدنه خط کش قرار گرفته است. تیغه خط کش تیره دار از جنس فولاد ضد زنگ یا آلومینیوم است و به گونه ای طراحی شده است که خطوطی دقیق و واضح بر روی سطوح ایجاد کند.
انواع خط کش خیاطی و کاربرد آنها
خط کش های خیاطی ابزارهای ضروری برای هر خیاطی هستند که برای اندازه گیری، علامت گذاری و برش پارچه استفاده می شوند. آنها در اشکال و اندازه های مختلف با کاربردهای خاص خود موجود هستند. در اینجا برخی از رایج ترین انواع خط کش های خیاطی و کاربرد آنها آورده شده است:
- خط کش خیاطی معمولی (Tailor’s Ruler): اندازه گیری ابعاد و کشیدن خطوط مستقیم بر روی پارچه.
- خط کش منحنی فرانسوی (French Curve Ruler): کشیدن خطوط منحنی روی پارچه.
- خط کش منحنی هیپ (Hip Curve Ruler): کشیدن خطوط منحنی روی پارچه، به خصوص در نواحی منحنی بدن مانند باسن و ران.
- خط کش مربعی (Square Ruler): ایجاد زوایای قائمه و علامت گذاری خطوط عمود و افقی.
- مربع خیاطی (Tailor’s Square): بررسی صاف بودن پارچه و ایجاد زوایای ۴۵ درجه.
- خط کش منحنی آستین (Sleeve Curve Ruler): کشیدن خطوط منحنی روی آستین ها.
- نوار اندازه گیری (Tape Measure): اندازه گیری ابعاد بدن و پارچه.
- خط کش گونیا (Set Square): رسم زوایای ۹۰ درجه و علامت گذاری خطوط عمود و افقی. اگر مایل هستید در مورد گونیا بیشتر بدانید، توصیه می کنیم مقاله گونیا چیست را بخوانید.
- خط کش مولر (Mueller Ruler): رسم الگوی لباس و علامت گذاری خطوط منحنی.
- خط کش گرزی (Hip Curve Ruler): رسم خطوط منحنی روی پارچه، به خصوص در نواحی منحنی بدن مانند باسن و ران.
- خط کش جزوه نویسی (Paper Ruler): رسم خطوط مستقیم و اندازه گیری ابعاد کوتاه.
خط کش صنعتی
با توجه به متن ارائه شده، خط کش صنعتی یک ابزار مهندسی است که برای ترسیم خطوط راست و منحنی در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. این ابزار دارای یک میله طولانی است که روی آن ماژولهای مختلفی قرار دارد که با کمک آنها میتوان خطوط مورد نیاز را ترسیم کرد. بسته به نیاز و کاربرد، خط کش صنعتی ممکن است دارای سیستمهای خودکار برای ترسیم با دقت بالا، امکانات پاک کردن خطوط و تغییر نقشهها و نمایشگرهای دیجیتالی باشد.
خطوط کش صنعتی در صنایع مختلفی مانند خودروسازی، ماشینسازی، ساختمانسازی و طراحی صنعتی استفاده میشوند. این ابزار در ترسیم نقشهها، طرحهای فنی، نقشههای مداری و برنامههای طراحی مورد استفاده قرار میگیرد. خطوط کش صنعتی معمولاً از موادی مانند فلز، پلاستیک یا آلومینیوم ساخته میشوند و دارای لبه راست برای رسم خطوط عمودی و افقی است.
از خطوط کش صنعتی در صنایع مختلفی مانند مهندسی مکانیک، مهندسی برق، مهندسی معماری، مهندسی ساخت و طراحی صنعتی استفاده میشود. با استفاده از خطوط کش صنعتی، میتوان خطوط مستقیم، منحنیها، زوایا و سایر عناصر هندسی را با دقت بالا رسم کرد
انواع خط کش برای نقشه کشی
در نقشهکشی و طراحی فنی، انواع مختلفی از خطکشها استفاده میشود، که هر کدام وظیفه خاص خود را دارند. در زیر به برخی از اصلیترین انواع خطکشها اشاره میکنم:
خط کش خشتی (HB):
این نوع خطکش، یک قلم خشتی با قسمت روی آن خطوط را دارد و معمولاً برای طرحریزی نخستین و نمونهبرداری استفاده میشود.
خط کش مکانیکی:
خط کش مکانیکی دارای یک مکانیزم قلم است که به قسمت روی خطکش متصل شده است. با جابجایی مکانیزم قلم، خطوط مورد نظر رسم میشود. این خطکشها دقت بیشتری نسبت به خطکش خشتی دارند و برای نقشهکشی دقیقتر استفاده میشوند.
خط کش نوری:
این نوع خطکش از یک برش از جنس شیشه یا پلاستیک شفاف استفاده میکند که در آن خطوط به وسیلهٔ نور از برش ایجاد میشوند. خطکش نوری برای طراحیهای دقیق و پیچیده مانند نقشههای الکتریکی و الکترونیکی استفاده میشود.
خط کش انگلیسی (French Curve):
خطکش انگلیسی یک ابزار منحنیدار است که به طور معمول از پلاستیک یا فلز ساخته میشود. این خطکش برای رسم منحنیهای صاف و منظم مانند قوسها و دایرهها استفاده میشود.
خط کش بیضوی (Ellipse Template):
این خطکشها شکل بیضوی با اندازهها و نسبتهای مختلف را دارند.
خط کش مستقیم (Straightedge):
خطکش مستقیم یک ابزار ساده است که برای رسم خطوط راست استفاده میشود. این خطکش معمولاً از موادی مانند چوب، فلز یا پلاستیک ساخته میشود.
خط کش میزان (T-square):
خطکش میزان یک ابزار مستطیلی است که یک ضلع آن به خطکش مستقیم متصل است و ضلع دیگر آن عمود بر خطکش است. با قرار دادن خطکش میزان در یک لبه صاف افقی و استفاده از خطکش مستقیم، میتوان خطوط افقی را به صورت مستقیم رسم کرد.
خط کش نقطهبهنقطه (Dot Grid):
این نوع خطکش شامل شبکهای از نقاط کوچک است که بر روی برش خطکش قرار دارند. با استفاده از این نقاط، میتوان خطوط را به صورت دقیق رسم کرد و از آن برای ترسیم نقشهها و نمودارهای دقیق استفاده میشود.
خط کش منحنی (Curved Line Template):
خطکش منحنی شامل یک مجموعه از خطوط منحنی است که با شکلها و منحنیهای مختلف مانند قوسها، دایرهها و بیضویها در آن قرار دارند. با استفاده از خطکش منحنی، میتوان منحنیهای پیچیده و زیبا را به طور دقیق رسم کرد.
این تنها چند مثال از انواع خطکشهای مورد استفاده در نقشهکشی هستند. برای هر کاربرد خاص، ممکن است خطکشهای دیگری نیز مورد استفاده قرار گیرند.
کلام آروا:
ابزار های اندازه گیری همیشه مورد استفاده کاربران در زمینه های مختلف بوده است و کارهای اندازه گیری و ترسیم با کمک ابزارهایی مانند خط کش از دیرباز تا کنون مورد توجه افراد مختلف در مشاغل مختلفی بوده است. در این مقاله درباره خط چیست و انواع آن صحبت کردیم و شما را با موارد استفاده هر کدام از آنها آشنا نمودیم. در این زمینه و برای دریافت اطلاعات کاربردی می توانید با همکاران ما در تماس باشید.
بدون دیدگاه