انواع مختلفی از ابزار ها وجود دارد که به کمک آنها کارهای مختلفی را انجام می دهیم که در دسته بندی های دستی، برقی، بادی، جوش و … قرار دارند. انواع تراز نیز از جمله ابزار های دستی هستند که کار تراز و اندازه گیری و سنجش سطوح از جمله افقی و عمودی و شیب را اندازه گرفته و میزان تراز بودن را مشخص می کنند.
انواع تراز ها در دسته بندی ابزار های دستی هستند که برای کارهای اندازه گیری مورد استفاده قرار می گیرند ،پس در واقع می توان گفت که ابزار اندازه گیری هستند.از انواع تراز ها در کارهای مختلف اندازه گیری استفاده کرده و می توانیم کار نصب کاشی، چیدن دیوار ها و … را با دقت بالا انجام دهیم. در این مقاله به این موضوع خواهیم پرداخت که تراز چیست و از آن در چه زمینه هایی استفاده می شود و علاوه بر این انواع تراز را نیز معرفی خواهیم کرد. با آروا همراه ما باشید تا درباره انواع تراز بیشتر بدانید.
تاریخچه تراز
از دیرباز تاکنون از وسیله های مختلفی برای اندازه گیری و تراز کردن استفاده می شده است. از نمونه های اولیه آن می توان به تراز های لوله ای و شاهی اشاره کرد که در زمان های قدیم کاربرد داشته است. به مرور زمان و رشد علم این ابزار نیز به صورت دقیق تری ساخته و مورد استفاده قرار گرفته است. اولین استفاده های تراز در کار بنایی بوده و برای میزان بودن و صاف بودن سطوح و شیب دار کردن آن و چیدن دیوار ها استفاده می شده است.
تراز های دستی در واقع از قدیمی ترین و اولین نوع انواع تراز ها بوده که به مرور به شکل امروز و حاوی کپسول های شیشه ای تولید و ساخته شده اند. به مرور و با رشد علم و تکنولوژی تراز های دیجیتال و لیزری نیز ساخته شده اند که از ابزار های دقیق اندازه گیری به حساب می آیند و برای کار های بسیار دقیق اندازه گیری مورد استفاده قرار می گیرد.
تراز چیست ؟
همانطور که گفتیم تراز وسیله است برای اندازه گیری که به کمک انواع تراز این کار صورت می گیرد. از این ابزار کاربردی برای اندازه گیری سطوح و شیب و همچنین برای اندازه گیری زاویه و تراز های افقی و عمودی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. تراز ها دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام از آنها در مواردی که نیاز است به کار گرفته می شود. انواع تراز را می توان به انواع تراز دستی، انواع تراز لیزری، انواع تراز بنایی، و … تقسیم بندی کرده و از آنها استفاده کرد. در ادامه به موضوع کاربرد تراز ها و انواع تراز ها می پردازیم و هرکدام را توضیح می دهیم.
کاربرد انواع تراز
یکی از ابزار دستی که از آن برای اندازه گیری استفاده می شود تراز است که دارای انواع گوناگونی می باشد و از هر کدام در موقعیت ها و موارد مختلفی استفاده می شود، از جمله این کاربرد ها به شرح زیر است:
- اندازه گیری شیب افقی
- اندازه گیری شیب عمودی
- اندازه گیری مستقیم
- اندازه گیری تختی
- اندازه گیری موازی
- اندازه گیری هم محور
انواع تراز دستی
تراز دستی یکی از ساده ترین و ابتدایی ترین انواع تراز است که از آن برای بررسی و تشخیص ناهمواری و صاف بودن سطوح استفاده می شود. علاوه بر سطوح از تراز های دستی برای میزان شیب عمودی و افقی در کارهایی نظیر ساخت و ساز و نجاری برای اندازه گیری استفاده می شود. به تراز دستی تراز کلاسیک نیز گفته می شود و دارای کپسول هایی شیشه ای هستند که درون آنها مایع و حباب قرار دارد و حرکت حباب ها میزان صافی و شیب را مشخص می کند.
تراز دستی از انواع تراز های پرکاربردی است که از آن بیشترین استفاده را می شود و فقط برای اندازه گیری سطوح و موارد این چنینی مورد استفاده می شود. تراز دستی در اندازه ها و سایز های مختلفی تولید می شود و از نمونه انواع تراز دستی میتوان به تراز جیبی و تراز بنایی اشاره کرد.
تراز جیبی
از انواع تراز دستی است که با توجه به اندازه ای که دارد و کوچک بودن آن به تراز جیبی شناخته می شود و موارد و نحوه استفاده آن نیز همانند تراز دستی است.
تراز بنایی
از دیگر انواع تراز دستی تراز بنایی است که از آن در کارهای بنایی و ساختمانی و برای اندازه گیری شیب و سطوح استفاده می شود و دلیل نامگذاری آن نیز به خاطر این است که در کارهای بنایی و ساختمانی استفاده می شود.
تراز حبابی
نام دیگر تراز های ساده تراز حبابی می باشد و دلیل نامگذاری این تراز نیز به این خاطر است که با استفاده از کپسول شیشه ای و قرار گرفتن مایع و حباب درون آن به این نام شناخته می شود.
تراز شتری
تراز شتری نیز کاربرد زیادی در کارهای ساختمانی و بنایی دارد. این تراز ساختاری ساده مانند دیگر تراز های دستی دارد و دارای دو شیب در قسمت بالایی می باشد.
انواع تراز لیزری
تراز لیزری از انواع تراز ها است که با کمک اشعه لیزر می توان خطوط عمودی و افقی را اندازه گیری کرد. تراز های لیزری از پیشرفته ترین و دقیق ترین ابزار اندازه گیری هستند و در پروژه های بسیار مهم و با دقت بالا مورد استفاده قرار می گیرند. اشعه لیزر با تابیدن در دو جهت افقی و عمودی و همچنین در برخی از تراز های لیزری نمایش خط در دو راستای عمودی و افقی و همچنین نمایش زوایه ۹۰ درجه در موارد و کارهای عمرانی و ساخت و ساز ها و دکوراسیون مورد استفاده قرار می گیرد.
تراز لیزری دارای انواع مختلفی است که در تقسیم بندی انواع تراز ها به صورت تراز های نمایش یک خط، نمایش همزمان دو خط عمودی و افقی، نمای ۳۶۰ درجه و … تولید و به بازار عرضه می شوند.
بیشتر بخوانید : تراز لیزری چیست ؟ معرفی انواع آن
انواع تراز صنعتی چیست
از انواع تراز ها که دقت بالایی در اندازه گیری دارد تراز صنعتی می باشد. از این ابزار اندازه گیری برای مشخص کردن قائم بودن سطوح و همچنین اندازه گیری برای موازی بودن و میزان شیب استفاده می شود. این تراز دقت بالایی دارد و در کارهایی مانند ساختمان سازی، نجاری، صنایع چوبی و … کاربرد دارد. از انواع این ترازها می توان به موارد زیر اشاره کرد.
تراز صنعتی تخت
این تراز از لحاظ ظاهر شبیه به تراز های دستی است و شکل صاف و تختی دارد و از آن برای عمود کردن سطوح و مشخص کردن میزان شیب استفاده می شود.
تراز صنعتی چهارگوش
از انواع تراز های صنعتی که دارای چهار گوش یا ستونی است و برای اندازه گیری در دو جهت مورد استفاده قرار می گیرد و دارای دو کپسول حباب دار است. با کمک این تراز می توان موازی بودن و قائم بودن را به راحتی اندازه گیری کرد.
تراز دیجیتال
از انواع تراز ها که از آن برای اندازه گیری سطوح افقی و عمودی استفاده می شود و در ظاهر شبیه به تراز های دستی است تراز دیجیتال می باشد، با این تفاوت که روی این تراز ها یک صفحه نمایش دیجیتال تعبیه شده است که با کمک نمایش اعداد می توان میزان صافی و ناهواری را اندازه گرفت. در بعضی از تراز های دیجیتال علاوه بر صفحه نمایش ،کپسول شیشه ای نیز قرار دارد که می توان برای دقت بیشتر از آنها استفاده کرد.
تراز کروی
از انواع تراز ها که در نقشه برداری مورد استفاده قرار می گیرد تراز کروی است که متناسب با موقعیت استوانه و حباب داخل خود می تواند میزان انحراف را مشخص کند. تراز کروی یا دایره ای در دروبین ها کاربرد دارد و برای اندازه گیری های نقشه برداری از آن استفاده می شود. تراز کروی به نام تراز چشمی نیز شناخته می شود.
تراز استوانه ای
این نوع تراز برای اندازه گیری سطوح افقی کاربرد دارد و به خاطر شکلی که دارد با نام تراز لوله ای نیز شناخته می شود. تراز لوله ای یا استوانه به عنوان شیب سنج نیز مورد استفاده قرار می گیرد. این تراز روی دوربین های نقشه برداری قرار دارد و با خطوط به وجود آمده در محور دوربین اندازه گیری انجام می شود.
تراز مگنتی
این گونه از ترازر ها دارای مگنت یا آهن ربا هستند و از آنها در کارهای ساختمانی مانند لوله کشی های فلزی استفاده می شود و به خاطر حالت مگنتی که دارد روی کار می چسبد و کار تراز کردن را انجام می دهد. این تراز ها دارای حالت مغناطیسی هستند.
تراز انطباقی
از انواع تراز های نقشه برداری است که از این تراز به جای تراز های استوانه ای استفاده می شود. مکانیزم کار به این صورت است که حباب روی تراز به دو قسمت تقسیم می شود و زمانی که تراز میزان باشد این دو حباب جدا شده به یکدیگر منطبق می شوند و دلیل نام گذاری این تراز به لوبیایی نیز به خاطر شکل حباب های به وجود آمده در حالت انطباق است.
تراز زاویه سنج
همانطور که از نام این ابزار اندازه گیری مشخص است از آن برای اندازه گیری زاویه ها و شیب سطوح استفاده می شود. این ابزار دقت بالایی در اندازه گیری دارد و در مدل های دیجیتال، لیزری و … در بازار وجود دارد.
تراز میکرو متر دار
از انواع تراز که مجهز به میکرومتر است و میزان انحراف به وجود آمده را از طریق مشاهده روی میکرومتر می توان مشخص کرد. از این ابزار اندازه گیری برای اندازه گیری ارتفاع نیز استفاده می شود و مانند کولیس ها دارای دو نوع اینچی و میلیمتری می باشد.
بیشتر بخوانید: کولیس چیست؟
تراز افقی دو جهته
تراز های دو جهته از دو استوانه شیشه ای در دو قسمت طول و عرض تشکیل شده اند که اندازه گیری را در دو جهت طولی و عرضی مشخص می کنند.
شاقول
یکی از ابتدایی ترین ابزار های اندازه گیری است که در بنایی و ساخت و سازهای ساختمانی از آن استفاده می شود. این وسیله به این صورت است که دارای یک گوی است که به نخ یا طنابی وصل است و از آن برای صاف بودن دیوار چینی ها استفاده می شود. شاقول از انواع تراز های دستی به حساب می آید و یک شکل ساده دارد و در آن کپسول های شیشه ای مایعی و دارای حباب نیز وجود ندارد.
تراز با لامپ
برای استفاده از تراز در مکان هایی که تاریک است و یا نور بسیار کمی وجود دارد از این تراز ها که دارای لامپ های ال ای دی است استفاده می کنیم.
مایع داخل تراز بنایی چیست؟
مایعی که داخل تراز بنایی بکار می رود مخلوطی از اتر و الکل است و نباید تبخیر شود. این مایع باید غلظت داشته باشد تا به دیواره های کپسول نچسبد.
اجزاء تشکیل دهنده انواع تراز
تراز ها نیز مانند دیگر ابزار آلات دارای قسمت ها و بخش هایی هستند که در کل یک واحد را به وجود می آورند که به وسیله آنها می توان کارهای اندازه گیری را انجام داد. اجزا و قسمت های تشکیل دهنده انواع تراز با توجه به مدل های مختلفی که دارند متفاوت می باشد برای مثال تراز های دستی از بدنه فلزی یا پلاستیکی، کپسول مایع شیشه ای، پیچ و … و تراز های لیزری از بدنه، سیستم اتصال به برق، اشعه و … تشکیل شده اند.
همانطور که گفته شد بدنه و ساختمان هر کدام متناسب با نوع مصرف و کاربرد متفاوت است. در زیر به تمام اجزاء تشکیل دهنده انواع تراز اشاره می کنیم.
- بدنه
- کپسول شیشه ای
- اشعه لیزر
- مایع داخل شیشه
- سیم رابط
- پیچ اتصال
انواع دوربین ترازیاب
دوربین های تراز یاب از جمله ابزار های اندازه گیری هستند که با کمک این ابزار ها می توان ارتفاع را اندازه گیری کرد. این ابزار ها به عنوان نقشه یاب و تراز یاب زیر مجموعه ابزار های اندازه گیری مهندسی هستند و در ساخت و ساز ها و عملیات های عمرانی از آن برای تراز کردن و اندازه گرفتن استفاده می شود. از انواع دوربین های تراز یابی می توان به دوربین های مثلثاتی، مستقیم، هندسی، فشار سنجی و … اشاره کرد. دوربین های ترازیاب به دو صورت اتوماتیک و لیزری قابلیت تشخیص دارند.
شیلنگ تراز چیست؟
یکی از ابزار هایی که برای هم ترازی سطوح مورد استفاده قرار می گیرد شلنگ تراز است که برای استفاده از آن نیاز به شلنگ هایی شفاف و پلاستیکی با طول ۵ تا ۱۰ متر یا بیشتر داریم و هنگام استفاده باید داخل شلنگ را از آب پر کنیم. امکان ایجاد تراز به وسیله شیلنگ با توجه به قانون فیزیک توریچلی به وجود می آید.
نحوه اندازه گیری به این صورت است که اگر شیلنگ در دو قسمت عمودی و یک قسمت افقی(به صورت U شکل ) پر از آب باشد تراز آب در هر دو قسمت عمودی یکسان خواهد بود. باید توجه داشت که در هر دو قسمت عمودی حدودا ۲۰ سانتی متر از شلنگ ،خالی از آب باشد.
کلام آروا:
در این مطلب به طور کامل و جامع شرح دادیم که تراز چیست ،اما در یک نگاه کلی تراز ها ابزارهایی هستند که از آنها برای اندازه گیری میان سطوح افقی و عمودی و سطح شیب دار استفاده می شود .
آروا انواع تراز های دستی و لیزری را تولید و به بازار عرضه می کند که با توجه به نیاز و کاربرد می توانید تراز مورد نیاز خود را انتخاب کنید و در صورتی که در این خصوص نیاز به شناخت و کسب اطلاعات بیشتری نیز دارید می توانید با مشاوران در آروا تماس حاصل نمایید.همچنین می توانید سوالات خود را در این زمینه در قسمت نظرات در زیر همین مطلب نیز مطرح کنید(سوالات و نظرات شما به سرعت منتشر می شوند)
بدون دیدگاه