راهنمای خرید مته؛ چه مته ای برای انجام چه کاری مناسب است؟

دانستن این ‌که چه استفاده‌هایی از مته خواهید داشت، بلافاصله‌ گزینه‌های انتخاب و خرید شما را محدود می‌کند اما همین انتخاب‌های محدود هم نیازمند این است که بدانید برای خرید چه نکاتی را باید در نظر بگیرید و چه چیزهایی مورد توجه‌تان درمورد انتخاب یک مته‌ی مناسب باشد. با خواندن این راهنمای خرید مته، متوجه می‌شوید که هر مته‌ای برای چه کاری ساخته شده و چه نوع سوراخی را در برای شما ایجاد می‌کند. در این متن قصد داریم یک مرجع خوب و مفید از شناخت انواع مته‌ برای دریل و بتن کن به شما ارائه دهیم. تا پایان همراه ما بمانید.

جنس مته؛ اولین گام در راهنمای خرید مته

برای خرید ابزار و مته‌ی مناسب، پیش از هر انتخابی، بهتر است راهنمای خرید مته را مطالعه کنید و درباره‌ی جنس‌های مختلف مته‌ها و کارایی هریک از آن‌ها اطلاعاتی داشته باشید.

آیا می‌دانید به‌طور کلی، اصلی‌ترین مته‌های بازار در کدام انواع تیپ مته هستند؟ موادی که مته‌ها از آن‌ها ساخته می‌شوند و مراحل ساخت هریک از آن‌ها، نقش مهمی در عملکرد و عمر مته‌ها دارد. جنس بیشتر مته‌ها به شرح زیر است:

مته فولاد پرسرعت (HSS)

مته‌های HSS یا فولاد پرسرعت (High – speed steel)، مته‌ای محبوب برای حفاری در فولادهای نرم، چوب و پلاستیک است. علاوه‌بر این موارد، مته‌های HSS برای حفاری در بیشتر موارد مناسب است و می‌تواند یک انتخاب اقتصادی برای اکثر برنامه‌های حفاری باشد.

مته‌های کبالت

مته‌های کبالت (HSCO)، یک نسخه‌ی پیشرفته‌تر نسبت به مته‌های HSS هستند. زیرا که در مواد پایه‌ی این مته‌ها ۵ تا ۸% کبالت مخلوط شده است. مته‌های HSCO یک گزینه‌ی عالی برای حفاری در فولاد سخت و همچنین فولاد ضدزنگ هستند که استفاده از آن‌ها می‌تواند راحتی و سهولت بیشتر در کار با فولاد سخت را به دنبال داشته باشد.

مته‌های کبالت در دریل شارژی ۶/۳ ولت ۵۸۱۰ به راحتی قابل استفاده و جایگذاری و نصب هستند.

مته‌های کربن فولاد

این نوع از مته‌ها مخصوص حفاری چوب هستند و نباید از آن‌ها برای حفاری فلزات استفاده شود. مته‌های کربن فولاد شکننده‌تر هستند و نسبت به مته‌های HSS، انعطاف‌پذیری کمتری دارند.

مته‌های اکسید سیاه

مته‌های اکسید سیاه اقتصادی‌ترین پوشش هستند که محافظت در برابرخوردگی را افزایش می‌دهد. باعث کاهش تنش و جرقه و تراشه در هنگام کار خواهد شد و به حفظ روان‌کننده‌های حفاری هم کمک می‌کند. اکسید سیاه برای حفاری آهن و فولاد مناسب است اما برای حفاری آلومینیوم، منیزیم یا مواد مشابه توصیه نمی‌شود.

مته‌های HSS با روکش تیتانیوم اصطکاک کمتری ایجاد می‌کنند. آن‌ها سخت‌تر و مقاوم‌تر از مته‌های HSS هستند و مدت زمان بیشتری تیز باقی می‌مانند. کاربرد‌های آن‌ها برای حفاری چوب، فلز، فایبرگلاس و PVC، بیشتر از هر جنس دیگری است.

مته‌های تیتانتیومی

نیترید تیتانیوم پوشش گران‌تری است که سختی مته را افزایش می‌دهد و مانع حرارتی ایجاد می‌کند. در نتیجه، باعث افزایش نوخ تولید و عمر طولانی‌تر ابزار در مواد سخت‌تر می‌شود.

مته‌هایی با نوک کاربیدی

در مقایسه با انواع فولادی، HSS یا تیتانیومی، مته‌های کاربیدی سخت‌ترین و شکننده‌ترین نوع مته‌ها هستند. آن‌ها بیشتر برتی حفاری و سوارخ کردن مواد سختی مثل سنگ و بتن کاربرد دارند. نباید از این مته‌ها در دریل‌های دستی یا حتی دریل پرس استفاده کرد.

در راهنمای خرید مته، گام دیگری که باید حتما درنظر داشته باشید، ساختار مته‌ها است. در ادامه به بررسی مهم‌ترین نکات ساختار مته‌ها می‌پردازیم.

ساختار مته‌ها؛ گام دوم در راهنمای خرید مته

زاویه و نوک سر مته‌ها به تعیین ماده‌ای که می‌تواند سوراخ کند، بستگی دارد. مته‌هایی با زاویه ۱۳۵ (مسطح) برای حفاری در مواد سخت‌تر مناسب هستند.

مته‌هایی با زاویه‌های تندتر مانند آن‌هایی که دارای زاویه ۱۱۸ درجه هستند، برای مواد نرم بیشترین کارایی را دارند. تمرکز آن‌ها برای در مرکز ماندن و قرارگرفتن روی نقطه‌ی مورد نظر بیشتر است، علاوه‌بر این، ورود و خروج بهتری دارند در نتیجه سوراخ تمیزتری ایجاد می‌کنند. مته‌های شیاردار یا سر دو تکه‌ای برای کنترل بهتر دریل و ایجاد سوراخ‌های دقیق‌تر طراحی شده‌اند. این نوع از مته‌ها روی نقطه‌ی مورد نظر متمرکز می‌مانند که به کنترل بهتر دریل کمک می‌کند.

اندازه‌ی مته

وقتی در راهنمای خرید مته از اندازه‌ی آن صحبت می‌کنیم، منظور از اندازه‌ی مته، ابعاد بدنه‌ی آن است. برای برخی کارها به مته‌هایی با اندازه‌ی مخصوص احتیاج است. مته‌ها معمولا در اندازه‌های ۱.۱۶ تا ۱.۴ اینچی و ابعاد بالاتری مثل ۷.۱۶ اینچ و ۱.۲ اینچ در بازار وجود دارند.

سه‌نظام دریل، قطعه‌ای است که مته در آن‌ قرار گرفته و محکم می‌شود. شنک (Shank) هم قسمتی از مته است که در سه‌نظام قرار می‌گیرد. مته و شنک ابزار برقی، همیشه در یک ابعاد و اندازه ساخته نمی‌شوند. اندازه‌ی شنک مته هیچ‌گاه نباید بزرگ‌تر از اندازه‌ی سه‌نظام باشد. ابزار برقی ساده که معمولا برای کارهای خانگی طراحی می‌شوند، از سه نظامی با اندازه‌ی ۳.۸ اینچ برخوردار هستند. دریل‌های قوی‌تر که برای کارهای تخصصی کاربرد دارند به سه نظام‌های بزرگ‌تر مجهز شده‌اند.

شناخت انواع تیپ مته؛ گام سوم در راهنمای خرید مته

در راهنمای خرید مته مناسب باید جنس سطح و نوع حفره‌ی که قصد دارید بر روی آن با استفاده از دریل سوراخ ایجاد کنید را در نظر بگیرید. در ادامه نگاه مختصری به چند مورد از انواع مته و کاربردهای آن خواهیم انداخت.

مته چوب

یکی از مهم‌ترین ابزار سوراخ‌کاری چوب، مته است که بسته به نوع چوب و کاری که می‌خواهید انجام دهید، باید مته‌ی مناسب آن چوب را انتخاب کنید.

مته الیت

مته‌ی الیت هم مخصوص ایجاد حفره و شیار در چوب به شمار می‌آید. شیارهای این مته از لغزش حین کار جلوگیری می‌کند و باعث می‌شود مته به خوبی در چوب فرو برود. در کار با مته‌ی الیت دورریزها به حداقل رسیده و کار با دقت و سرعت بیشتری پیش می‌رود.

مته مارپیچ

یکی از انواع پرکاربردترین مته‌ها، مته‌ی مارپیچ است. کاربرد گسترده این مته برای انواع سطوح، آن را تبدیل به یکی از محبوب‌ترین مته‌های دریل کرده. از این مته بیشتر برای دریل کاری با سرعت کم روی قطعات فلزی استفاده می‌شود. دریل شارژی ۱۲ ولت آروا ازجمله ابزاری است که می‌تواند یک دستگاه مناسب برای استفاده از مته مارپیچ باشد.

مته سنباده

مته سنباده برخلاف دیگر انواع تیپ مته، سوراخی ایجاد نمی‌کند؛ بلکه بیشترین کاربردی که دارد برای ایجاد منحی و اشکال نامنتظم با سرعت بالا است.

مته گردبر

از اسم این مته به راحتی می‌توان فهمید در هنگام خرید ابزار شما با مته‌ای روبرو خواهید بود که برای ایجاد برش دایره‌ای یا سوراخ‌های بزرگ روی مواد مختلف به کار می‌رود. این مته سرعت بالایی داشته و با دارا بودن دندانه‌هایی بسیار تیز سطح بیرون را ترا‌ش داده و در نتیجه ضایعات کمتری ایجاد می‌کند. گردبر بر اساس جنس ماده‌ای که روی آن کار خواهد کرد؛ تقسیم‌بندی می‌شود.

بیشتر بخوانید: مته گردبر چیست؟ 

مته کونیک

برای سوراخ‌کاری روی فلزات و بیشتر روی دستگاه تراش، بهترین موقعیت است که از مته کوتیک استفاده شود. این مته جهت سوراخ‌کاری وسیع مناسب بوده و چون سطح بیشتری از مته با کار در تماس است، حرارت زیادی ایجاد می‌کند. به همین خاطر است که باید آن را خنک کرد یا از دریل‌کاری با دور و سرعت کم استفاده کرد.

گام آخر، جمع‌بندی

در این مقاله قصد داشتیم شما را با انواع مته ها آشنا کنیم و یک راهنمای خرید مته جامع و با کیفیت به شما ارائه دهیم. هنگامی‌که قصد خرید هر ابزاری را دارید، همیشه هدفی که قصد استفاده از آن را دارید در نظربگیرید و گزینه‌های مختلفی را بررسی کنید. این کار به شما فرصت آن را خواهد داد که یک انتخاب مطمئن و درست داشته باشید و به اندازه توانایی خود در آن زمان، برای خرید ابزار هزینه کنید. شرکت تولیدی بازرگانی آروا ابزار می‌تواند یکی از بهترین و مناسب‌ترین مته‌ها و دریل را دراختیار شما بگذارد و مشاور و راهنمای شما باشد. سوال‌ها و نظرات خود را در این‌ باره با ما درمیان بگذارید.